Jakie zmiany wprowadzono w przepisach dotyczących środków publicznych?

Co przewidziano w ustawie z dnia 6 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych?

Ustawa uzupełnia wdrożenie do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy UE. W tym celu wprowadza definicję scenariusza makroekonomicznego w rozumieniu dyrektywy oraz obowiązek zawarcia w uzasadnieniu dołączanym do projektu ustawy budżetowej danych dotyczących wyniku i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych według metodologii, która jest wykorzystywana przez państwa członkowskie Unii Europejskiej do raportowania danych statystycznych do Komisji Europejskiej i do Europejskiego Urzędu Statystycznego – Eurostatu.

Celem ustawy jest uzupełnienie wdrożenia dyrektywy Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (Dz.Urz. UE L 306 z 23.11.2011, str. 41), która została implementowana do polskiego porządku prawnego w drodze nowelizacji ustawy o finansach publicznych z 2013 r. W 2016 r. Komisja Europejska przeprowadziła ocenę wdrożenia dyrektywy wskazując, iż w przypadku Polski jej transpozycja jest niepełna w trzech obszarach, tj.:

• prezentacji porównań prognoz władz budżetowych z programami Komisji Europejskiej w odniesieniu do corocznych dokumentów budżetowych,
• prezentacji analizy wrażliwości w prognozach rządowych w odniesieniu do corocznych dokumentów budżetowych,
• oceny prognoz rządowych.

Nowelizacja wprowadza następujące zmiany do ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 oraz z 2018 r. poz. 62 i 1000). Po pierwsze, statuuje definicję scenariusza makroekonomicznego. Po drugie, modyfikuje przepis określający treść uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej, wskazując, iż zawiera ono także:

• omówienie scenariusza makroekonomicznego na rok budżetowy i trzy kolejne lata, 
• porównanie scenariusza makroekonomicznego z najbardziej aktualnymi prognozami KE i prognozami przygotowanymi przez inne niezależne instytucje wraz z omówieniem znaczących różnic,
• informacje o działaniach podjętych w przypadku wystąpienia znaczących odchyleń negatywnie wpływających na prognozy makroekonomiczne w okresie czterech kolejnych lat budżetowych poprzedzających opracowanie scenariusza makroekonomicznego,
• analizę wrażliwości w zakresie deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009, państwowego długu publicznego oraz poziomu kwoty wydatków, o której mowa w art. 112aa ust. 1, przy różnych założeniach dotyczących wzrostu gospodarczego i stóp procentowych wraz z omówieniem istotnych czynników ryzyka. 

Istotą trzeciej z wprowadzonych zmian jest zobowiązanie Rady Ministrów do przedstawienia Sejmowi i Najwyższej Izbie Kontroli, wraz z rocznym sprawozdaniem z wykonania ustawy budżetowej, oceny realizacji scenariusza makroekonomicznego.

Ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia, czyli 31 lipca br. 

Co przewidziano w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych?

Celem nowelizacji jest uporządkowanie kwestii lokowania środków pochodzących z wykupu aktywów, o których mowa w art. 58 ust. 2 pkt 4a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wchodzących w skład portfela Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD). Nowelizacja umożliwi Funduszowi Rezerwy Demograficznej lokowanie środków uzyskanych z wykupu obligacji Krajowego Funduszu Drogowego na takich samych zasadach, jak pozostałe aktywa, a nie jak obecnie tylko w depozyty bankowe.

 Zgodnie z ustawą FRD będzie zatem mógł lokować środki uzyskane z wykupu obligacji Krajowego Funduszu Drogowego na takich samych zasadach, jak pozostałe aktywa. Dotąd mógł je bowiem lokować wyłącznie w depozyty bankowe. 

 Przedmiotowa nowelizacja modyfikuje przepisy rozdziału 6 ustawy poprzez:

1. likwidację ewidencyjnego wyodrębnienia aktywów, pochodzących z przeniesienia aktywów określonych w art. 58 ust. 2 pkt 4a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, czyli aktywów obejmujących m.in. obligacje emitowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz Krajowego Funduszu Drogowego, przekazane do Funduszu Rezerwy Demograficznej ustawą z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (Dz.U. poz. 1717);
2. uchylenie przepisów dotyczących tych aktywów, które stanowią o tym, że środki i przychody z nich mogą być wykorzystane wyłącznie na zasilenie funduszu emerytalnego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz wprowadzenie unormowania, zgodnie z którym środki pochodzące z wykupu wyżej wskazanychaktywów i uzyskane od nich przychody, zwiększają aktywa Funduszu Rezerwy Demograficznej oraz że będą podlegały klasyfikowaniu i zarządzaniu na takich zasadach, jak dla pozostałych aktywów Funduszu;
3. uchylenie ograniczenia lokowania środków pochodzących z aktywów, o których mowa w art. 58 ust. 2 pkt 2 (środki ze zbycia akcji i udziałów Skarbu Państwa w określonej wysokości) we wskazane ustawą instrumenty (art. 63 ust. 3).

Ponadto ustawa wprowadza przepis określający sposób poboru przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłat z tytułu nałożonego obowiązku poboru i dochodzenia składek na ubezpieczenie zdrowotne od Narodowego Funduszu Zdrowia, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz do otwartych funduszy emerytalnych. Należności z tytułu poniesionych kosztów Zakład będzie pobierał w formie potrącenia z dokonanych wpłat.

Nowelizacja weszła w życie z dniem 23 października 2018 r., z wyjątkiem przepisu stanowiącego, że należności z tytułu nałożonego obowiązku poboru i dochodzenia składek na ubezpieczenie zdrowotne od Narodowego Funduszu Zdrowia, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz do otwartych funduszy emerytalnych Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie pobierał w formie potrącenia z dokonanych wpłat, który wszedł w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 7 września 2018 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl