Zmiany istotne dla prawodawców

Co przewidziano w ustawie z dnia 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora? 

Nowelizacja przewiduje, że w regulaminach obu Izb będzie można określić zasady obniżenia uposażenia i diety za naruszenie zachowaniem powagi Sejmu, Senatu albo Zgromadzenia Narodowego na ich posiedzeniach lub posiedzeniach ich organów. Oznacza to, że zmiany wykluczają finansowe karanie posłów za ich zachowanie w innych okolicznościach, np. podczas występów mediach lub w czasie prywatnym. Druga ze zmian dotyczy możliwości odpowiedzialności finansowej posłów za naruszenie w rażący sposób spokoju lub porządku na terenie będącym w zarządzie Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu.

Celem nowelizacji jest rozszerzenie ustawowych przesłanek, które pozwalają na określenie w regulaminach Sejmu, Senatu i Zgromadzenia Narodowego zasad obniżania uposażenia posłów i senatorów oraz zasad obniżania i utraty prawa do diety parlamentarnej posłów i senatorów.

Dotychczasowe brzmienie art. 25 ust. 5 oraz art. 42 ust. 4 ustawy umożliwiało określenie zasad obniżania uposażenia lub obniżania i utraty diety parlamentarnej jedynie w przypadkach wskazanych w tych przepisach, tj.:

• gdy poseł lub senator, poprzez rażące naruszanie przepisów odpowiednich regulaminów, uniemożliwia pracę Sejmu, Senatu lub Zgromadzenia Narodowego, a także ich organów oraz
• kiedy poseł lub senator, bez usprawiedliwienia, nie uczestniczy w posiedzeniach Sejmu, Senatu lub Zgromadzenia Narodowego, a także ich organów, oraz 
• kiedy narusza swoim zachowaniem na sali posiedzeń powagę Sejmu, Senatu albo Zgromadzenia Narodowego.

Ustawa z dnia 15 czerwca 2018 r. modyfikuje dotychczasowe przesłanki, upoważniając do określenia w regulaminach obu izb i Zgromadzenia Narodowego (z wyłączeniem pkt 1-2, które pozostają bez zmian) zasad obniżania uposażenia posłów i senatorów:

• naruszających swoim zachowaniem powagę Sejmu, Senatu albo Zgromadzenia Narodowego na ich posiedzeniach lub posiedzeniach ich organów,
• naruszających w rażący sposób spokój lub porządek na terenie będącym w zarządzie Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu.

Ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 7 sierpnia br. 

Zob. też: Obniżka zarobków pracowników samorządowych oraz posłów i senatorów

Co przewiduje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o referendum lokalnym oraz ustawy o referendum ogólnokrajowym?

Nowelizacja ustawy o referendum lokalnym oraz ustawy o referendum ogólnokrajowym ustanawia środek zaskarżenia w sprawach związanych z rozpowszechnianiem nieprawdziwych informacji w materiałach referendalnych w trakcie kampanii. 

Celem tej nowelizacji jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 2017 r. (sygn. akt K 10/15), stwierdzającego niezgodność, z gwarantującymi prawo do sądu art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP, przepisów ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 318, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 400, z późn. zm.) – w zakresie, w jakim wyłączają dopuszczalność wznowienia postępowania.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że w postępowaniach cywilnych dotyczących rozpowszechniania nieprawdziwych informacji w kampanii referendalnej, toczących się w kilku 24-godzinnych odcinkach czasu (podobnie, jak w trybie wyborczym), w celu realizacji zasady prawdy materialnej należy zapewnić co najmniej możliwość wznowienia postępowania na zasadach ogólnych.

Z uwagi na powyższe, przedmiotowa nowelizacja nadaje nowe brzmienie art. 35 w ust. 3 zdanie trzecie: „Na postanowienie sądu apelacyjnego nie przysługuje skarga kasacyjna i podlega ono natychmiastowemu wykonaniu.” (art. 1) oraz art. 44 ust. 3 zdanie drugie ustawy o referendum ogólnokrajowym: „Od postanowienia sądu apelacyjnego nie przysługuje skarga kasacyjna i podlega ono natychmiastowemu wykonaniu.” (art. 2).

Konsekwencją przyjętych rozwiązań jest wprowadzenie do postępowania w sprawach związanych z rozpowszechnianiem nieprawdziwych informacji w materiałach referendalnych, możliwości wniesienia środka prawnego (środka zaskarżenia) na postanowienie sądu apelacyjnego. W efekcie, strona postępowania może złożyć wniosek o wznowienie postępowania prowadzonego przez sąd apelacyjny w drugiej instancji, np. w przypadku wykrycia okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać wcześniej.

Ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli 1 września br.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl