Zmiany w postępowaniu przed sądami administracyjnymi
Nowelizacja dostosowuje Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi do obowiązującej od 1 stycznia 2017 r. ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej. Uzupełnia uprawnienia Prokuratorii Generalnej o możliwość podjęcia czynności przed sądami administracyjnymi za organy administracji rządowej, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz podmiot reprezentujący Skarb Państwa. Nowelizacja wprowadza też regulację potwierdzającą, że w wypadku czynności podejmowanych przez Prokuratorię Generalną za te podmioty nie stosuje się wymogu sporządzenia skargi kasacyjnej przez adwokata lub radcę prawnego.
Czego dotyczą zmiany w postępowaniu przed sądami administracyjnymi?
Ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (zwanej dalej "Ppsa"), mające na celu doprecyzowanie istniejących przepisów Ppsa i zapewnienie spójności regulacji tego aktu z innymi obowiązującymi przepisami. Przyjęte zmiany dotyczą regulacji art. 28, art. 175, art. 194 oraz art. 287 Ppsa.
Zmiany w zakresie art. 28 oraz art. 175 Ppsa dotyczą wprowadzenia nowych regulacji mających na celu dostosowanie powyższych przepisów Ppsa do zakresu obowiązującej od dnia 1 stycznia 2017 r. ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej i wynikającego z powyższej ustawy zakresu działania tej jednostki.
Zmiana w art. 28 Ppsa polega na dodaniu § 3, potwierdzającego, iż w zakresie określonym ustawą o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Prokuratoria Generalna RP może przed sądami administracyjnymi podejmować czynności również za organy administracji rządowej oraz za państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Taki zakres działania Prokuratorii Generalnej RP wynika bowiem z regulacji art. 4 ust. 1 pkt 4 oraz art. 10 ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast nie wynika wprost z obecnej treści art. 28 Ppsa.
Zmiana w art. 175 Ppsa polega na dodaniu § 2a, potwierdzającego, iż przepisu art. 175 § 1 dotyczącego wymogu sporządzenia skargi kasacyjnej przez adwokata lub radcę prawnego nie stosuje się również wówczas, gdy czynności w postępowaniu za organy administracji rządowej, za państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz za Skarb Państwa podejmowane są przez Prokuratorię Generalną RP. Wprowadzenie takiej zmiany jest niezbędne dla uniknięcia wątpliwości odnośnie możliwego zakresu działania podejmowanego przez radców Prokuratorii Generalnej RP.
Ostatnia przyjęta zmiana polega na uchyleniu regulacji art. 287 Ppsa. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku, gdy sąd w orzeczeniu:
– stronie, która poniosła szkodę, służy odszkodowanie od organu, który wydał decyzję.
Przepis art. 287 Ppsa w obecnym stanie prawnym jest pozostałością unormowań opartych o uchylony przez ustawę z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, zwaną dalej „ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r.”, art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego, zwanego dalej „Kpa”. Art. 287 Ppsa uzupełniał przepis art. 160 Kpa przewidujący odpowiedzialność organów wydających wadliwą decyzję (inny akt administracyjny) i stanowił jego logiczne uzupełnienie.
Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. uchyliła przepis art. 160 Kpa i wprowadziła szerzej normujący zagadnienie odpowiedzialności za wydanie albo niewydanie decyzji administracyjnej art. 4171 § 2 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Przepis art. 287 Ppsa nie został wówczas dostosowany do regulacji kodeksowej, usunięto jedynie odesłanie do uchylonego art. 160 Kpa. Nie usunęło to jednak sprzeczności z regulacjami kodeksowymi, gdyż przepis ten wciąż wskazuje na możliwość uzyskania odszkodowania od organu wydającego wadliwy akt administracyjny. Natomiast Kodeks cywilny przewiduje odszkodowanie od właściwej osoby prawnej: Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego bądź innej osoby prawnej wykonującej władzę publiczną z mocy prawa.
Wprowadzony ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r. art. 4171 § 2 Kodeksu cywilnego stanowi wyłączną podstawę odpowiedzialności za decyzje (inne akty) administracyjne, zatem w tym stanie rzeczy art. 287 Ppsa stał się przepisem zbędnym. Utrzymanie regulacji art. 287 Ppsa stanowiło pierwotnie istotny problem dla orzecznictwa. Ostatecznie w praktyce orzeczniczej ukształtował się pogląd odmawiający przepisowi art. 287 Ppsa roli samodzielnej podstawy odpowiedzialności. Biorąc pod uwagę powyższe uznano, że usunięcie przepisu art. 287 Ppsa z porządku prawnego zapewni spójność systemu polskiego prawa cywilnego i doprowadzi do zwiększenia stopnia bezpieczeństwa prawnego dla poszkodowanych decyzjami i innymi aktami administracyjnymi.
Od kiedy nowe przepisy obowiązują?
Ustawa z dnia 9 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi weszła w życie 14 lipca 2017 r.
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?