Zmiany w systemie zlecania zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych fundacjom oraz organizacjom pozarządowym

W MPiPS odbyła się konferencja prasowa, poświęcona wyjaśnieniu zmian, jakie nastąpiły z dniem 1 lipca 2008 r. w systemie zlecania zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych fundacjom oraz organizacjom pozarządowym, a także realizacji programu „PARTNER III" z dniem 1 stycznia 2009 r.  

-  Zdajemy sobie sprawę, że zmiany w systemie finansowania zadań na rzecz osób niepełnosprawnych, budzą niepokój wśród wielu zainteresowanych - powiedział Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Jarosław Duda podczas konferencji prasowej 1 października 2008 r. Minister Duda zapewnił, że organizacje, które od lat działają skutecznie w tej dziedzinie, nie stracą na zmianach. Równocześnie dodał, iż nie może dłużej trwać sytuacja, w której 10 procent organizacji dysponuje całością środków finansowych PFRON przeznaczonych na zlecanie zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej, a 90 procent jest ich pozbawiona. Nowy tryb zlecania zadań organizacjom, przygotowany w 2006 r., został uchwalony 15 lipca 2007 r. w ustawie o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Idea zlecania zadań jest osadzona na koncepcji pomocniczości Państwa, według której każdy szczebel władzy realizować powinien te zadania, które nie mogą być skutecznie zrealizowane przez szczebel niższy lub same jednostki działające w ramach społeczeństwa. Problemy powinno się rozwiązywać na szczeblu możliwie najbliższym obywatelom. Nie ma ważniejszego partnera, niż samorządy i organizacje pozarządowe - stwierdził Minister Duda.

W konferencji wzięli udział także: Zastępca Dyrektora BON Alina Wojtowicz-Pomierna, Prezes PFRON Wojciech Skiba, Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych Marek Plura i Przewodniczący Sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny Sławomir Piechota.  

Z dniem 1 lipca 2008 roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lutego 2008 r. w sprawie rodzajów zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych zlecanych fundacjom oraz organizacjom pozarządowym (Dz. U. Nr 29, poz. 172).  

Zgodnie z postanowieniami art. 36 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92) zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, wskazane w ww. rozporządzeniu, mogą być realizowane przez fundacje oraz organizacje pozarządowe:

• na zlecenie Funduszu,

• na zlecenie samorządu województwa lub powiatu - ze środków PFRON.

Ponieważ katalog zadań wymienionych w ww. rozporządzeniu pokrywa się w znacznej części z katalogiem działań, które mogą być finansowane w ramach programu „PARTNER III - wsparcie zadań i projektów realizowanych na rzecz osób niepełnosprawnych przez organizacje pozarządowe", zaistniała konieczność wprowadzenia zmian do programu. Racjonalność gospodarowania środkami publicznymi wyklucza bowiem możliwość jednoczesnego realizowania tych samych zadań w ramach dwóch różnych tytułów ustawowych. Należy także zauważyć, iż Najwyższa Izba Kontroli we wnioskach z przeprowadzonej w PFRON kontroli zaleciła Funduszowi wyłączenie z programów przedsięwzięć, realizowanych przez samorządy wojewódzkie i powiatowe, w ramach środków Funduszu przekazywanych samorządom na podstawie algorytmu.  

Zgodnie z przyjętymi zmianami (uchwała nr 13/2008 Rady Nadzorczej PFRON z dnia 22 lipca 2008 roku), mającymi zastosowanie do zadań lub projektów realizowanych od 1 stycznia 2009 roku:

• ograniczeniu uległ katalog podmiotów uprawnionych do uczestnictwa w programie wyłącznie do kościelnych osób prawnych oraz związków wyznaniowych (ponieważ podmioty te nie zostały objęte systemem zleceń),

• przekonstruowany został wykaz zadań finansowanych w ramach programu, tak aby zapewniona została jego zgodność z wykazem zadań określonych w ww. rozporządzeniu,

• skrócony został okres realizacji programu - program realizowany będzie do końca 2009 roku.

Organizacje, które od 2009 roku nie będą mogły być beneficjentami programu „PARTNER III" (np. stowarzyszenia, fundacje), będą mogły ubiegać się o dofinansowanie dotychczas realizowanych zadań na rzecz osób niepełnosprawnych w ramach systemu zleceń.  

Należy zaznaczyć, iż w 2008 roku PFRON przeznaczył, w ramach programu „PARTNER III", na dofinansowanie zadań realizowanych przez organizacje pozarządowe 152,9 mln zł. Przewiduje się, iż w ramach systemu zleceń kwota wyasygnowana na wsparcie zadań podejmowanych przez organizacje pozarządowe będzie porównywalna.  

W trybie art. 36 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych PFRON będzie mógł zlecać te zadania, których realizacja na poziomie regionalnym lub lokalnym jest niemożliwa lub nieuzasadniona. Zadania o charakterze regionalnym (wojewódzkim) zlecane będą mogły być przez marszałków województw, a zadania o charakterze lokalnym przez starostów. Środki na zlecanie realizacji zadań przez samorząd wojewódzki i powiatowy przekazywane będą przez PFRON, wg algorytmu.  

Aktualnie, w Biurze PFRON opracowany został projekt „Zasad zlecania przez PFRON zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych fundacjom oraz organizacjom pozarządowym", który był przedmiotem konsultacji m.in. z organizacjami pozarządowymi.  

Zlecenie realizacji zadań następować będzie po przeprowadzeniu otwartego konkursu. Konkurs ogłaszany będzie zgodnie z ustawą dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.). Procedura konkursowa ma tą zaletę, że wyzwala kreatywność i aktywność zainteresowanych uzyskaniem dofinansowania, zwiększa szansę na zebranie różnych pomysłów i dokonanie spośród nich wyboru najlepszych wniosków. Jednocześnie stanowi gwarancję, że dysponowanie środkami publicznymi odbywać się będzie z uwzględnieniem trzech fundamentalnych zasad: równych szans, równego traktowania podmiotów oraz konkurencyjności - służących przejrzystości całego przedsięwzięcia.  

PFRON planuje ogłoszenie pierwszych konkursów już w połowie października br.  

W ogłoszeniu o konkursie umieszczone zostaną informacje, o których mowa w art. 13 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, dotyczące m.in.: rodzaju zadania, wysokości środków publicznych przeznaczonych na realizację tego zadania, zasad przyznawania dofinansowania, terminów i warunków realizacji zadania, terminu składania wniosków o zlecenie realizacji zadań, terminu, trybu i kryteriów stosowanych przy dokonywaniu wyboru wniosków o zlecenie realizacji zadań.  

Ubiegając się o zlecenie realizacji zadania Wnioskodawca zobowiązany będzie do wykazania udziału środków własnych. Wkład własny w przypadku organizacji pożytku publicznego - będzie wynosił co najmniej 10% kosztów kwalifikowalnych zadania, a w przypadku fundacji lub organizacji pozarządowej nie posiadającej statusu organizacji pożytku publicznego - co najmniej 20% kosztów kwalifikowalnych zadania.  

Dla zadań o wnioskowanym dofinansowaniu do wysokości 150.000,00 zł wkład własny będzie mógł być wniesiony w formie finansowej lub niefinansowej (rzeczowej i osobowej). Dla zadań o wnioskowanym dofinansowaniu w wysokości 150.000,00 zł i wyższym wymagane będzie wniesienie wkładu własnego w formie finansowej w wysokości nie mniejszej niż 50% tego wkładu.  

Ocena merytoryczna wniosku dokonywana będzie przez niezależnych ekspertów. Na podstawie wyrażonych w punktach opinii ekspertów PFRON ustalać będzie listę rankingową zadań proponowanych do dofinansowania.   Niezwłocznie po przyjęciu „Zasad zlecania przez PFRON zadań...", zostaną one umieszczone na stronie internetowej Funduszu http://www.pfron.org.pl/ .

Źródło: www.mps.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl