Zmiany w ustawie o dowodach osobistych

Podczas poniedziałkowego (12 kwietnia br.) spotkania online z dziennikarzami Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji oraz Marek Zagórski, sekretarz stanu w KRPM przedstawili zmiany w ustawie o dowodach osobistych. Od 2 sierpnia 2021 r. do warstwy graficznej dowodu osobistego powróci podpis posiadacza, natomiast w warstwie elektronicznej zamieszczane będą odciski palców.

Dostosowanie do przepisów unijnych

Obecnie prowadzone prace są związane z dostosowaniem polskiego prawa do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1157 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie poprawy zabezpieczeń dowodów osobistych obywateli Unii i dokumentów pobytowych wydawanych obywatelom Unii i członkom ich rodzin korzystającym z prawa do swobodnego przemieszczania się. - "Termin wejścia w życie rozporządzenia to 2 sierpnia 2021 r. Wszystkie państwa członkowskie muszą być przygotowane, aby wtedy wprowadzić to rozporządzenie w życie" – poinformował Paweł Szefernaker, sekretarz stanu w MSWiA.

Co się zmieni?

Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji podkreślił, że dzięki wprowadzeniu drugiej cechy biometrycznej (tj. odcisków palców), zwiększy się bezpieczeństwo nowych dokumentów. Konieczne stanie się jednak pobranie odcisków palców w urzędzie. Procedura będzie podobna do tej przeprowadzanej przy składaniu wniosku i odbieraniu paszportu.

Dla osób, które nie będą mogły udać się do urzędu gminy, aby oddać odciski palców, nowe regulacje przewidują możliwość skorzystania z mobilnej stacji obsługiwanej przez urzędników. – "Na terenie każdego powiatu będzie taka mobilna stacja. Do osób, które nie mogą wyjść z domu, przyjedzie urzędnik z komputerem i zestawem do pobierania odcisków"  – powiedział wiceminister Paweł Szefernaker.

Przepisy unijne zobowiązują również Polskę do uzupełnienia warstwy graficznej dowodu osobistego o podpis posiadacza. Podpis będzie znajdował się na awersie dokumentu. Na awersie w prawym górnym rogu karty dodany zostanie też dwuliterowy kod państwa na tle niebieskiego prostokąta (symbol UE).

- "Rząd w lutym br. przyjął nowelizację ustawy, która pozwala wprowadzić wymogi rozporządzenia UE. Jutro (13 kwietnia br.) odbędzie się pierwsze czytanie ustawy na posiedzeniu Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji. Z kolei w środę będzie miało miejsce drugie czytanie obejmujące przedstawienie sprawozdania z komisji na posiedzeniu Sejmu RP" – poinformował sekretarz stanu w MSWiA.

Marek Zagórski, sekretarz stanu w KRPM zaznaczył, że już około 5 milionów Polaków używa dowodu z warstwą elektroniczną. Tyle dokumentów wydano przez dwa lata od wejścia e-dowodów. W tym roku 1,5 mln Polaków powinno wymienić dowód z powodu upływu terminu jego ważności. Kolejne 360 tys. osób kończy w tym roku 18 lat.

Dowody osobiste wydane przed dniem wejścia w życie ustawy (przed 2 sierpnia 2021 r.) zachowują ważność na okres, na jaki zostały wydane. - "Nie będzie zatem konieczności wymiany dotychczas posiadanych dokumentów" – zapewnił wiceszef MSWiA.

W spotkaniu wziął również udział Mariusz Kujawski, członek zarządu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, a zarazem kierownik zespołu roboczego w MSWiA. Przedstawił on informację na temat przebiegu prac w zakresie oprogramowania. – "Aktualnie trwają testy integracyjne. Z kolei testy z wybranymi gminami planujemy rozpocząć pod koniec maja" – powiedział Mariusz Kujawski.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw - najważniejsze rozwiązania

Projekt dostosowuje polskie prawo do rozporządzenia Unii Europejskiej w sprawie poprawy zabezpieczeń dowodów osobistych i dokumentów pobytowych. Chodzi o ograniczenie ryzyka fałszowania dokumentów oraz przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów. Wśród unijnych państw występują znaczące różnice w poziomie zabezpieczeń krajowych dokumentów służących do korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się. Rozporządzenie Unii Europejskiej nakłada na państwa członkowskie nowe obowiązki dotyczące niezbędnych zabezpieczeń w dokumentach tożsamości, w tym m.in. obowiązek wprowadzenia do dowodów osobistych drugiej cechy biometrycznej, tj. odcisków palców. Chodzi także o konieczność dostosowania wzoru dowodu osobistego do specyfikacji i minimalnych norm dotyczących bezpieczeństwa.

Zamieszczanie odcisków palców w dowodzie osobistym

Termin ważności dowodów osobistych

Dzieciom do 12. roku życia wydawane będą dowody osobiste z pięcioletnim okresem ważności.

Obywatelom po ukończeniu 12. roku życia wydawane będą dowody osobiste z dziesięcioletnim okresem ważności.

W przypadku, gdy czasowo niemożliwe jest fizycznie pobranie odcisków palców osoby ubiegającej się o wydanie dowodu osobistego (np. z powodów medycznych – oparzenie lub inny wypadek), przewidziano dwunastomiesięczny okres ważności dokumentu.

Dane zawarte w warstwie graficznej dowodu osobistego

Zmieni się zawartość warstwy graficznej dowodu osobistego – dodany zostanie podpis posiadacza dokumentu.

Wskazano przypadki, w jakich możliwy jest brak podpisu – chodzi o dzieci do 12. roku życia i osoby powyżej 12. roku życia, jeśli nie mogą złożyć podpisu.

Wniosek o wydanie dowodu osobistego

Pobieranie odcisków palców powoduje, że wniosek o wydanie dowodu osobistego dla osoby powyżej 12. roku życia będzie można złożyć jedynie osobiście w organie gminy.

Możliwość składania wniosku o wydanie dowodu osobistego drogą elektroniczną pozostanie wyłącznie w przypadku dokumentu dla osób do 12. roku życia, od których nie będą pobierane odciski palców.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl