Kable energetyczne i telefoniczne na twojej działce - opinia prawna

Opinia prawna

Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie następujących aktów prawnych:

• ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami)

Przysługujące Pani prawo własności nieruchomości znajduje swą ochroną w naczelnych aktach prawnych obowiązujących w Rzeczpospolitej Polskiej. Począwszy od konstytucji RP, która w art. 21 oraz w art. 64 ust. 1 zapewnia ochronę prawa własności sytuując to prawo jako podstawę ustroju RP, a skończywszy na kodeksie cywilnym, który w art. 140 określa zakres przysługujących właścicielowi praw wynikających z prawa własności, prawo to podlega szczególnej ochronie. Zgodnie z art. 140 kodeksu cywilnego, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach właściciel może rozporządzać rzeczą. Oznacza to, że jako właścicielka działki, na której usytuowane są urządzenia elektroenergetyczne, może Pani w sposób swobodny z działki tej korzystać oraz decydować o jej losie.

Prawo to nie jest oczywiście nieograniczone. Jednakże z uwagi na szczególną ochronę prawa własności, wszelkie ograniczenia w rozporządzaniu prawem własności mogą wynikać jedynie z ustawy i to tylko o tyle, o ile ograniczenie to nie narusza istoty prawa własności. W obowiązującym stanie prawnym zarówno prawo energetyczne jak i prawo telekomunikacyjne nie stanowią podstawy do ingerowania w prawo własności, w szczególności poprzez przymusowe sytuowanie na terenie będącym przedmiotem własności osób trzecich urządzeń elektroenergetycznych i urządzeń telekomunikacyjnych. Tak więc na podstawie tych ustaw nie jest możliwe ograniczenie prawa własności.

Właściciel rzeczy może oczywiście - w ramach przysługującego mu prawa do rozporządzania rzeczą - sam ograniczyć swe prawo na podstawie odpowiedniej umowy. Typowymi umowami ograniczającymi prawo własności jest umowa najmu, dzierżawy, użyczenia, które to prawa są prawami obligacyjnymi, oraz na podstawie ustanowienia praw rzeczowych - służebności, użytkowania czy też ustanowienie hipoteki. Jeżeli chodzi o nieruchomości, właściciel może ograniczyć swe władztwo nad rzeczą poprzez zawarcie umowy dzierżawy lub też obciążenie rzeczy prawem służebności lub użytkowania na rzecz osoby trzeciej. Ograniczenia tego może dokonać jednak tylko właściciel i może ona nastąpić jedynie za jego zgodą. Osoba trzecia nie może samowolnie ingerować w prawo własności przysługujące właścicielowi.

W analizowanej sytuacji na działce będącej własnością osoby prywatnej zainstalowane zostały urządzenia służące przesyłowi energii elektrycznej oraz połączeń telekomunikacyjnych, przy czym nie ma pewności - bazując na przedstawionym zapytaniu - czy właściciel tej działki wyrażał zgodę na instalację tych urządzeń na tym terenie. Z przedstawionego zapytania nie wynika także, czy instalacja ta była efektem umowy przesyłowej zawartej z Zakładem Energetycznym czy też umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej z Telekomunikacją Polską. Z przedstawionego pisma z Zakładu Energetycznego wynika natomiast, że urządzenia przesyłowe służą nie tylko właścicielom działki, lecz także odbiorcom energii z miejscowości Górka Pabianicka. Z pisma tego wynika także, że urządzenia te są własnością Łódzkiego Zakładu Energetycznego S.A. Z żadnego z tych dokumentów nie wynika jednakże, na jakiej podstawie urządzenia te zostały zlokalizowane na terenie tej konkretnej działki. Zasadniczą kwestią jest pytanie, czy została wcześniej zawarta jakakolwiek umowa dotycząca tej materii, czy właściciel działki w jakikolwiek sposób wyraził zgodę na ograniczenie jego prawa własności.

W związku z faktem, iż właściciele działki zamierzają ogrodzić swą posesję, do czego mają wynikające z prawa własności odpowiednie uprawnienie, należy wezwać Zakład Energetyczny S.A. do przedstawienia podstawy zajęcia części przedmiotowej działki na usytuowanie na jej terenie urządzeń elektroenergetycznych. Brak takiego uprawnienia stanowi naruszenie prawa własności. Biorąc jednak pod uwagę fakt, iż z przedstawionego zapytania nie wynika chęć całkowitej likwidacji urządzeń elektroenergetycznych z przedmiotowej działki, należy wezwać Zakład Energetyczny do uregulowania zaistniałej sytuacji w przypadku braku prawa ZE do wykorzystania działki na swe cele. Jeżeli ZE nie wykaże się prawem do dysponowania działką na cele, do których jest wykorzystywana, może Pani wezwać ZE do przesunięcia istniejących urządzeń na inny teren a nawet do całkowitego usunięcia tych urządzeń z terenu Pani działki. Uwagi dotyczące ZE w równej mierze dotyczą urządzeń Telekomunikacji Polskiej S.A.