Charakter prawny umowy ubezpieczenia

Odpowiedź prawnika: Charakter prawny umowy ubezpieczenia

Zagadnienie umowy ubezpieczenia regulowane jest przez ustawę Kodeks cywilny. Zgodnie z nią:

Art. 805. § 1. Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

§ 2. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1) przy ubezpieczeniu majątkowym -określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;

2) przy ubezpieczeniu osobowym -umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Słusznie wskazuje Helena Ciepła w publikacji zatytułowanej „Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom II” (Dmowski Stanisław, Sychowicz Marek, Ciepła Helena, Kołakowski Krzysztof, Wiśniewski Tadeusz, Żuławska Czesława, Gudowski

Jacek, Bieniek Gerard, Warszawa 2009, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie IX)),

że: „Art. 805 § 1 zawiera ogólną definicję umowy ubezpieczenia. Jest to umowa odpłatna, dwustronnie zobowiązująca i losowa, ale nie wzajemna. Ubezpieczający opłaca składkę w zamian za ochronę ubezpieczeniową (causa obligandi), ubezpieczyciel zaś świadczy w celu zwolnienia się z zobowiązania (causa solvendi). Świadczenie ubezpieczającego jest bezwarunkowe, natomiast świadczenie ubezpieczyciela jest uzależnione od zajścia przewidzianego w umowie wypadku, tj. zdarzenia losowego (…) Stronami umowy są ubezpieczyciel i ubezpieczający, ale podmiotami stosunku ubezpieczenia mogą być i są w praktyce inne osoby (ubezpieczony), np. osoba, której interes majątkowy albo niemajątkowy został ubezpieczony w umowie na cudzy rachunek. Ubezpieczony, jako osoba uprawniona do świadczenia ubezpieczeniowego, jest obciążony obowiązkami związanymi z wykonywaniem umowy ubezpieczenia, jednakże z wyłączeniem obowiązku zapłaty składki ubezpieczeniowej. Na tle stosunku ubezpieczenia osobowego może oprócz ubezpieczonego występować również uposażony, tj. osoba uprawniona do otrzymania sumy ubezpieczenia, np. na wypadek śmierci osoby ubezpieczonej”.