Hipoteka przymusowa a służebność gruntowa
Pytanie:
"Zamierzam kupić działkę do której będzie prowadziła droga przez działkę sąsiednią. Działka ta ma 2 właścicieli (każdy ma 50% własności). Zgodzili się oni ustanowić służebność drogową i służebność mediów na rzecz kupowanej przeze mnie działki. Jeden z właścicieli ma wpisaną w KW na swoim udziale hipotekę przymusową. Czy fakt ten ma wpływ na możliwość ustanowienia służebności? Czy służebność należy ustanowić za pomocą aktu notarialnego? Drugi współwłaściciel chce odsprzedać mi część swojego udziału w działce drogowej. Czy można połączyć służebność ze współwłasnością? W jakiej kolejności należy przeprowadzić operacje? Najpierw ustanowić służebność, a następnie kupić udział, czy odwrotnie?"
Odpowiedź prawnika: Hipoteka przymusowa a służebność gruntowa
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności. Forma aktu notarialnego jest potrzebna tylko dla oświadczenia właściciela, który prawo ustanawia. W formie aktu notarialnego, powinno być złożone nie tylko samo oświadczenie o ustanowieniu ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości, ale także oświadczenie o zobowiązaniu się do ustanowienia tego prawa na nieruchomości.
Odnośnie zakupu ułamkowej części nieruchomości to obowiązuje regulacja, że ograniczone prawo rzeczowe (służebność) wygasa, jeżeli ten, komu prawo takie przysługuje, nabędzie własność rzeczy obciążonej. Na tle art. 247 kc zgodnie przyjmuje się, że jeżeli uprawniony z tytułu ograniczonego prawa rzeczowego nabył udział we własności rzeczy obciążonej tym ograniczonym prawem rzeczowym, to zastosowanie art. 247 kc jest możliwe tylko wówczas, gdy ograniczone prawo rzeczowe może być ustanowione na udziale, np. użytkowanie. Jeżeli zaś ograniczone prawo rzeczowe może obciążać tylko całą rzecz, a nie udział, to o konfuzji nie ma mowy. Wydaje się zatem, że jeżeli wcześniej dojdzie do nabycia części to później nie można ustanowić służebności na rzecz innej nieruchomości współwłaściciela, który nabył udział w nieruchomości mającej być obciążoną. Natomiast w razie ustanowienia służebności i przejścia prawa własności (współwłasność) po jej ustanowieniu tak ustanowiona służebność nie wygasa.
Hipoteka nie wygasa. Jest tak dlatego, że uprawniony może domagać się zaspokojenia z przedmiotu hipoteki przeciwko każdoczesnemu właścicielowi (współwłaścicielowi) nieruchomości lub jej części. Nie ma przeszkód by ustanowić służebność na nieruchomości obciążonej hipoteką.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?