Jak przygotować się do rozprawy dotyczącej zakwestionowania decyzji ZUS?

Odpowiedź prawnika: Jak przygotować się do rozprawy dotyczącej zakwestionowania decyzji ZUS?

Niniejsza opinia prawna zawiera analizę sytuacji oraz wskazanie odpowiedzi na zadane pytania w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 153 poz. 1227, dalej u.e.r.), poglądy doktryny oraz aktualne orzecznictwo sądów polskich.

Należy wskazać, że przedłożona dokumentacja jest niepełna – brak w niej w szczególności decyzji ZUS w sprawie przyznania prawa do świadczenia w związki z częściową niezdolnością do pracy (zmiana z dotychczasowej całkowitej niezdolności do pracy) oraz złożonego przez Panią odwołania. Na podstawie podanego popisu i dokumentów wnioskujemy, że w poniedziałek odbędzie się posiedzenie sądu okręgowego – sądu ubezpieczeń społecznych w związku ze złożonym odwołaniem z tym że sprawa jest już od miesięcy w toku i w jej ramach sąd ubezpieczeń społecznych zlecił opinie biegłych dotyczące Pani stanu zdrowia. Opinie podtrzymują brak podstaw do stwierdzenie całkowitej niezdolności do pracy.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 12 u.e.r.:

1. Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

2. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

3. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Sąd, dokonując oceny prawnej niezdolności do pracy, opiera się o okoliczności natury medycznej i okoliczności innej natury, w tym zwłaszcza o poziom kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Sąd nadal zobowiązany jest badać okoliczność innej natury niż tylko medyczne, związane z Pani niezdolnością do pracy, w szczególności to odnośnie możliwości wykonywania pracy zarobkowej, predyspozycje osobiste i kwalifikacje. Należy wskazać, że sąd powinien wziąć pod uwagę dotychczasowe wyniki badań lekarskich, które prowadziły do orzeczenia Pani całkowitej niezdolności do pracy w przeszłości, jednak tylko pomocniczo – decydujący jest bowiem Pani aktualny stan zdrowia, o którym wypowiedziały się badające Panią w ramach aktualnej sprawy podmioty lekarskie oraz biegli.

Biorąc powyższe pod uwagę, w naszej ocenie nie ma Pani wielkich możliwości manewru na tym etapie postępowania. W zasadzie wcześniej również jedynie co mogła Pani zrobić to powołać się na starszą dokumentację medyczne oraz wnoszenie od początku o przeprowadzenie szeroko zakrojonych dowodów z opinii biegłych odnośnie Pani stanu zdrowia (być może z udziałem większej ilości biegłych na etapie postępowania przed sądem okręgowym)

Aktualnie sugerujemy:

1. składanie zastrzeżeń do opinii biegłych, przy czym należy przykładowo podnosić powierzchowność badań jakie miały miejsce oraz brak pogłębionej analizy co do dalszego wykonywania aktualnej działalności zarobkowej/pracy; dodatkowo należy podnosić, że biegły nie wziął pod uwagę wieloletnich rokowań dla Pani stanu zdrowia, które były negatywne w związku z poprzednim orzeczeniem całkowitej niezdolności do pracy – biegły powinie odnieść się do tych rokowań;
   
2. wnoszenie o konieczności przeprowadzenia dalszych badań Pani stanu zdrowia nie tylko ze względu na wadliwość przeprowadzonych badań przez biegłych (w nawiązaniu do powyższego) ale również ze względu na Pani aktualny stan zdrowia (nowe badania przeprowadzone na Pani rękę, o których mowa w piśmie z grudnia 2013 roku);
   
3. podnoszenie przed sądem (na etapie przedstawienia swojego stanowiska przed wyrokiem), że aktualne warunki Pani działalności zarobkowej/pracy w aktualnym czy też wyuczonym zawodzie wyklucza orzeczenie, że jest Pan całkowicie zdolny do pracy; należy powołać się na warunki pracy (aktualnej) lub potencjalne (w wyuczonym zawodzie, jeżeli aktualnie nie jest Pani zatrudniona), które ze względu na Pani schorzenia nie mogą być wykonywane w ogóle albo napotykają bardzo istotne ograniczenia – należy tutaj podać szerokie przykłady braku możliwości lub zasadniczych ograniczeń w wykonywaniu pracy, w miarę możliwości powołać świadków.
   

Nie wiemy czy posiedzenie poniedziałkowe jest zaplanowane przez sąd jako ostatnie posiedzenie w sprawie i chce on wydać wyrok czy też prowadzić dalsze czynności dowodowe w postępowaniu. W chwili udzielenia Pani głosu winna Pani składać dalsze wnioski w sprawie (powyższe pkt 1-3) lub dokonać podsumowania (pkt 3). Najistotniejsze jest jednak przyjęcie przez sąd zastrzeżeń co do opinii biegłych (nawet tylko w formie Pani oświadczenia na rozprawie a nie na piśmie – nie wiemy czy wcześniej sąd wzywał Panią do przedstawienia zastrzeżeń do opinii) oraz wnioskowanie o nowe badania. Ten ostatni wniosek zawsze powinien być poparty stwierdzeniami o wadliwości dotychczasowych badań. Nie należy zapominać o ewentualnie nowych dokumentach, nowych badaniach odnośnie Pani aktualnego stanu zdrowia jeżeli Pani takowe posiada – sąd bowiem zawsze powinien brać pod uwagę Pani stan zdrowia na etapie wyrokowania, a więc jak najbardziej aktualnym.