Koszty likwidacji spółdzielni

Odpowiedź prawnika: Koszty likwidacji spółdzielni

W tym przypadku w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na postanowienia statutu spółdzielni. Zgodnie z art. 5 §1 pkt 4 w dokumencie tym powinny zostać określone prawa i obowiązki członków. Art. 38 §1 pkt 4 ustawy mówi, że do kompetencji walnego zgromadzenia należy podejmowanie uchwał w sprawie sposobu pokrycia strat, zaś art. 38 §2, że dodatkowe kompetencje walnego zgromadzenia może określać statut. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby postanowienia związane z obowiązkiem uiszczenia takiej opłaty wynikały ze statutu. Jeżeli możliwość żądania takich opłat wynikała ze statutu, należy uznać to za dopuszczalne, gdyż każdy członek spółdzielni, wstępując do niej miał możliwość zapoznania się z tym dokumentem i zgodził się na jego postanowienia.

Obowiązek pokrywania strat spółdzielni przez osobę, która przestała być jej członkiem wynika z art. 28 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, osobę taką traktuje się jakby nadal była członkiem. W tej sytuacji nasuwa się pytanie czy walne zgromadzenie ma możliwość decydowania o takim nierównym traktowaniu członków spółdzielni. Osoby takie mogą być tym sposobem albo uprzywilejowane (jeżeli udział w stratach przypadający na poszczególnego członka jest większy od zryczałtowanej kwoty) lub ich sytuacja może być gorsza od pozostałych członków (jeżeli ryczałt jest większy od rzeczywistego udziału w stratach). Wydaje się, że art. 28 ustawy nie dopuszcza możliwości ustanowienia takiego ryczałtu. W tej sytuacji art. 42 ustawy przyznaje członkowi spółdzielni prawo do zaskarżenia do sądu uchwały niezgodnej z przepisami prawa lub statutem. Kompetencja ta przysługuje również zarządowi.

Zarząd ma prawo nie egzekwować tych kwot od byłych członków spółdzielni, jednak nie oznacza to, że nie poniesie on w tym przypadku odpowiedzialności. Ze swoich kompetencji związanych z prawem odwołania lub zawieszenia członka zarządu może skorzystać walne zgromadzenie lub rada nadzorcza.