Majątek małoletniego dziecka a rozwód rodziców

Odpowiedź prawnika: Majątek małoletniego dziecka a rozwód rodziców

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Zakładamy, iż nie było między Państwem żadnej umowy małżeńskiej (rozszerzającej, ograniczającej albo ustanawiającej rozdzielność majątkową).

Zatem, do majątku wspólnego należą w szczególności (art. 31 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego):

1. pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
2. dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
3. środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą (art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego):

• przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
• przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
• prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
• przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków,
• prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
• przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,
• przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków, 9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
• przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Po ustaniu ustawowej wspólności majątkowej (po uprawomocnieniu się rozwodu), małżonkowie mogą zadać podziału majątku - w sposób umowny lub sądowy (na wniosek jednego z małżonków sąd może również w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu). Podział obejmuje wszystkie przedmioty wchodzące do majątku wspólnego. Przedmioty należące do majątków osobistych małżonków nie podlegają podziałowi. Majątkiem osobistym, małżonkowie dysponują w sposób dowolny, niezależnie od zgody lub sprzeciwu współmałżonka (oczywiście, gdyby przedmiot należał również do drugiego małżonka jako współwłasność, będą istnieć ograniczenia wynikające z zasad ogólnych prawa współwłasności - art. 195-221 Kodeksu cywilnego). Co do zasady, zgodnie z art. 43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.

Reasumując, udział we współwłasności, zawarty przed zawarciem małżeństwa należy do Pani majątku osobistego. Udział małżonka wchodzi w skład jego majątku osobistego. Przedmioty te nie będą podlegać podziałowi. Pani małżonek może dysponować swoim majątkiem osobistym dobrowolnie. Jak najbardziej zasadne jest darowanie swojego udziału we współwłasności Państwa córce. Wówczas własność ta należeć będzie wyłącznie do córki i nie podlegać będzie podziałowi majątku po orzeczeniu rozwodu między Państwem. Inaczej natomiast prezentuje się kwestia jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych i lokaty pieniężne w bankach. Co do zasady, przedmioty te należą do Państwa majątku wspólnego (chyba, że należą do katalogu z art. 33 kro). Darowanie tych przedmiotów córce wymagać będzie Pani zgody. W przypadku skutecznej umowy darowizny tych przedmiotów, córka stanie się ich wyłącznym właścicielem. Podział majątku będzie obejmował pozostałe (niedarowane) przedmioty majątku wspólnego.

Takie rozwiązanie zdaje się być bardzo korzystnym rozwiązaniem finansowym i faktycznym, zarówno dla Pani, jak i dla Pani córki. Działając w sposób powyższy, własność całej nieruchomości należeć będzie do Pani i Pani córki na zasadach współwłasności. Zabezpieczony będzie również byt finansowy Pani córki, niezależnie od późniejszego podziału majątku wspólnego. Zakładając, iż żaden z małżonków nie będzie wnosił o nierówny podział majątku wspólnego, uzyska Pani dodatkowo połowę wartości majątku wspólnego pozostałego po udzieleniu darowizn na rzecz córki.