Należyta staranność członka zarządu sp. z o. o.

Odpowiedź prawnika: Należyta staranność członka zarządu sp. z o. o.

Dla pociągnięcia do odpowiedzialności na podstawie przepisu art. 293 ksh konieczne jest wystąpienie następujących przesłanek:

• sprawcą szkody wyrządzonej spółce jest funkcjonariusz spółki wskazany w art. 293 § 1 - na podstawie tego przepisu nie mogą odpowiadać inne osoby (np. pełnomocnicy ustanowieni przez zgromadzenie wspólników, kurator, o którym mowa w 253 § 2), gdyż wyliczenie ma charakter enumeratywny; 

• funkcjonariusz wyrządził spółce szkodę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.; 

• między zachowaniem funkcjonariusza a szkodą zachodzi adekwatny związek przyczynowy w rozumieniu art. 361 § 1 k.c.; 

• szkoda została wyrządzona działaniem bądź zaniechaniem bezprawnym albo sprzecznym z umową spółki; 

• szkodę wyrządzono w sposób zawiniony, przy czym przyjmuje się domniemanie winy funkcjonariusza spółki. 

Funkcjonariusz spółki winien działać z należytą starannością przy wykonywaniu swoich czynności związanych z zarządem. Zasadniczo więc można by wykazać, iż działanie członka zarządu naraziło spółkę na szkodę. Konieczne byłoby jednak wykazanie szeregu okoliczności w tym działania z nienależytą starannością, wykazania szkody oraz związku przyczynowego między działaniem bądź też zaniechaniem członka zarządu a powstałą szkodą i dokładne wykazanie szkody. W przedstawionej sytuacji należałoby jednak zastanowić się nad tym, czy działanie członka zarządu nie było jednak działaniem wykraczającym poza granice należytej staranności czy tez nie. Możliwe, iż korzystniejszym dla spółki było zrezygnowanie z obowiązku świadczenie niewielkiej sumy odsetek, a tym samym utrzymanie korzystnej współpracy handlowej z kontrahentem.  W takiej sytuacji pojawia się wątpliwość co do zasadności powoływania się na wskazany przepis art. 293 ksh.

Zgodnie z przepisem art. 297 ksh roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym spółka dowiedziała się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże w każdym przypadku roszczenie przedawnia się z upływem dziesięciu lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Jednakże, jeżeli spółka nie wytoczy powództwa o naprawienie wyrządzonej jej szkody w terminie roku od dnia ujawnienia czynu wyrządzającego szkodę, każdy wspólnik może wnieść pozew o naprawienie szkody wyrządzonej spółce.

Poszkodowana spółka może zwolnić dłużnika z długu, przez co jego zobowiązanie wygasa. Może do tego dojść na podstawie umowy pomiędzy dłużnikiem i wierzycielem (art. 508 kc). Taki charakter ma także udzielenie pokwitowania (absolutorium) członkom organów spółki przez zgromadzenie wspólników, na co wskazuje treść art. 296 ksh. „Osoby obowiązane do naprawienia szkody są jednak pozbawione możliwości powoływania się na uchwałę wspólników udzielającą im absolutorium, jak również na dokonane przez spółkę zrzeczenie się roszczeń o odszkodowanie, jeżeli: 

1. powództwo wytacza wspólnik na podstawie art. 295 ksh

2. ogłoszono upadłość spółki (art. 296 ksh),

na te okoliczności nie mogą również powoływać się: 

1. wspólnicy wnoszący wkłady niepieniężne oraz przyjmujący je członkowie zarządu, zobowiązani solidarnie do wyrównania spółce brakującej wartości, jeżeli wartość wkładów niepieniężnych została znacznie zawyżona w stosunku do ich wartości zbywczej (art. 175 § 1ksh.), 

2. wspólnicy i członkowie zarządu odpowiedzialni wobec spółki za zwrot bezprawnych wypłat”.

(tak Komentarz do kodeksu spółek handlowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Potrzeszcz Radosław, Siemiątkowski Tomasz, Naworski Jerzy Paweł, Strzelczyk Krzysztof. Warszawa 2001 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis).