Niezapłacenie raty składki a umowa ubezpieczenia

Odpowiedź prawnika: Niezapłacenie raty składki a umowa ubezpieczenia

Postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia lub postanowienia umowy ubezpieczenia sprzeczne z przepisami prawa są nieważne. Postanowienie ogólnych warunków ubezpieczenia stanowiące, że odpowiedzialność ubezpieczyciela kończy się w razie nieopłacenia kolejnej raty składki z upływem terminu płatności raty składki określonego w dokumencie ubezpieczenia nie jest sprzeczne z przepisami kodeksu cywilnego dotyczącymi umowy ubezpieczenia tak stanowi między innymi uchwała SN z dnia 23 lutego 1995 r., sygn. akt III CZP 10/95. Zatem postanowienie takie nie jest sprzeczne z kodeksem cywilnym i może się znajdować w regulaminie. Pytanie sprowadza się jednak czy taki regulamin został prawidłowo dostarczony i czy odpowiedzialność względem ubezpieczającego się ponosi agent ubezpieczeniowy czy zakład. Zgodnie z kodeksem cywilnym przed zawarciem umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń ma obowiązek doręczyć ubezpieczającemu tekst ogólnych warunków ubezpieczenia. Ogólne warunki mogą zawierać postanowienia dotyczące między innymi ograniczenia czy wyłączenia odpowiedzialności zakładu z uwagi na niezapłacenie raty składki. Niedoręczenie warunków umowy, w których zawarte jest postanowienie o wyłączeniu odpowiedzialności zawierającemu umowę ubezpieczenia ma ten skutek, warunki te nie będą kształtowały treści umowy. Umowa zatem będzie wiązała, ale tak jakby nie modyfikowano jej warunkami umownymi, regulaminami itp. Zatem odpowiedzialność zakładu będzie istniała nadal i to zakład będzie nadal ponosił odpowiedzialność odszkodowawczą. To obowiązkiem zakładu jest wykazanie, że dostarczono klientowi warunki umowy, regulamin przy jej zawieraniu. Jeśli takiego oświadczenia nie ma na umowie przyjmuje się, że nie dostarczono regulaminu zgodnie z prawem i nie wiąże on strony. Oczywiście ubezpieczyciel może wykazać, że regulamin dostarczył.

W sytuacji, gdy chodzi o pierwszą ratę, to zgodnie z kodeksem cywilnym jeżeli nie umówiono się inaczej, składka powinna być zapłacona jednocześnie z zawarciem umowy ubezpieczenia. Odpowiedzialność zakładu rozpoczyna się z dniem następnym po dniu zapłacenia składki, chyba że umówiono się inaczej. Jeśli ustalono termin zapłaty, to do czasu jego upływu mimo, że zaszło już zdarzenie zakład ponosi odpowiedzialność, albowiem sam odroczył sobie termin zapłaty pierwszej raty np. w ciągu 7 dni od daty zawarcia umowy, chyba że umowa zawiera postanowienie, iż niezapłacenie raty w ciągu 7 dni powoduje skutek taki jakby strony nie zawarły umowy, zaś odpowiedzialność zakładu rozpoczyna się od dnia następnego po zapłaceniu składki - postanowienie takie musi zawierać umowa, albo regulamin prawidłowo dostarczony. Agent działa w imieniu zakładu ubezpieczeń, który reprezentuje.