Odmowa przyznania wcześniejszej emerytury

Odpowiedź prawnika: Odmowa przyznania wcześniejszej emerytury

Jak wynika z opisu sytuacji stara się Pan o wcześniejszą emeryturę z uwagi na pracę w szczególnych warunkach (prace gorące w hutach żelaza i stali oraz hutach metali nieżelaznych ). Zgodnie z § 7 rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracownik, który wykonywał w hutnictwie prace w szczególnych warunkach, wymienione w dziale III wykazu B, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

• osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 

1. 59 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r., 

2. 58 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1984 r., 

3. 57 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1985 r., 

4. 56 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1986 r., 

5. 55 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1987 r. albo 

6. 55 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r., jeżeli komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia orzekła trwałą jego niezdolność do wykonywania prac wymienionych w dziale III wykazu B. 

• wiek emerytalny osiągnął w czasie wykonywania prac wymienionych w dziale III wykazu B lub w okresie zatrudnienia, do którego skierowany został stosownie do zalecenia lekarza, 

• ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy wymienionej w dziale III wykazu B.  

Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. 

Zgodnie z art. 194 ustawy o emeryturach i rentach z FUS do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w ustawie pozostają w mocy przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustaw i dekretu wymienionych w art. 195, jeżeli nie są sprzeczne z przepisami niniejszej ustawy. Takim aktem wykonawczym jest w/w rozporządzenie. 

Urodził się Pan 5 maja 1949 r. Względem Pana znajdą więc zastosowanie przepisy szczególne dotyczące emerytury dla niektórych ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r. Zgodnie z nimi wcześniejsza  emerytura z uwagi na pracę w szczególnych warunkach przysługuje ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r., jeżeli spełniają łącznie następujące warunki: 

1. nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa i 

2. warunki do uzyskania emerytury określone w tych przepisach spełnią do dnia 31 grudnia 2007 r. 

Jeżeli ubezpieczony nie zawrze umowy o przystąpieniu do otwartego funduszu emerytalnego w terminie do dnia 31 grudnia 1999 r., uważa się, że ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Zgodnie z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się m. in. pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,  Zgodnie z ust. 4 tego artykułu wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których takim pracownikom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, a więc na podstawie podanego następnie rozporządzenia (i wykazu).  

Zgodnie z przepisem przejściowym art. 184 w/w ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie (1 stycznia 1999 r. ) ustawy osiągnęli: 

• okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat dla mężczyzn (w Pana wypadku 15 lat pracy, które upłynęły w 1988 r.) oraz 

• okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (tj. mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn), który osiągnął Pan w 1998 r.  

Powyższe wyliczenia zakładają, iż zaczął Pan pracę 1 stycznia 1973 r. i pracował nieprzerwanie. Z opisu wynika więc, że spełnia Pan warunki do uzyskania emerytury, z poniższym zastrzeżeniem:

Z uwagi na to, iż w pytaniu użył Pan sformułowania „pracuję” istotne jest wskazanie, iż wcześniejsza emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy. 

Jeśli więc spełnia Pan wszystkie powyższe wymogi, ZUS nie powinien odmówić Panu emerytury. Jeśli mimo to odmówił, ma Pan prawo odwołać się od decyzji ZUS-u – odwołanie od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji.  ZUS przekazuje niezwłocznie odwołanie wraz z aktami sprawy do sądu – właściwy jest w tej sprawie sąd okręgowy. Jeżeli ZUS uzna odwołanie w całości za słuszne, może zmienić lub uchylić zaskarżoną decyzję. W tym wypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu.