Odpowiedzialność biura podróży za przewoźnika

Odpowiedź prawnika: Odpowiedzialność biura podróży za przewoźnika

Jak stanowi ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 223 poz. 2268):

"Art. 11a. 1. Organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest spowodowane wyłącznie:
1) działaniem lub zaniechaniem klienta;
2) działaniem lub zaniechaniem osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć, albo
3) siłą wyższą.
2. Wyłączenie odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, w przypadkach wymienionych w ust. 1, nie zwalnia organizatora turystyki od obowiązku udzielenia w czasie trwania imprezy turystycznej pomocy poszkodowanemu klientowi."

Katalog powyższych okoliczności powodujących wyłączenie odpowiedzialności ma charakter zamknięty (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2010 r., sygn. VI ACa 585/2010). W doktrynie i orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że przepis ten daje możliwość dochodzenia zarówno odszkodowania (za szkodę majątkową) jak i zadośćuczynienia (za szkodę niemajątkową, np. za zmarnowany urlop itp.). Na uwagę zasługuje także art. 19 uut stanowiący, iż postanowienia umów zawieranych przez organizatorów turystyki z klientami mniej korzystne dla klientów niż postanowienia niniejszej ustawy są nieważne. W miejsce postanowień umowy mniej korzystnych dla klienta obowiązują przepisy ustawy. Zatem odpowiedzialność organizatora imprezy turystycznej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych ma charakter autonomiczny i nie może być w żaden sposób zmieniona w drodze umownej, chyba że przepisy uut stanowią inaczej (por. art. 17 uut).

Tytułem uwagi ogólnej należy wskazać, że art. 11a nie wyłącza odpowiedzialności organizatora imprezy turystycznej w sytuacji, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło z przyczyn, za które odpowiadają inne podmioty biorące udział w świadczeniu usług objętych programem usługi turystycznej. Chodzi tu w szczególności o podmioty świadczące usługi przewozowe np. linie lotnicze, usługi hotelarskie np. hotele, motele, itp. czy podmioty świadczące dodatkowe usługi objęte programem usługi turystycznej np. nurkowanie.