Odsetki ustawowe od zaległej premii

Odpowiedź prawnika: Odsetki ustawowe od zaległej premii

Paragraf 1 pkt 1 artykułu 282 kodeksu pracy przewiduje wykroczenie związane z nieprawidłowościami (np. nie wypłacanie na czas wynagrodzenia i premii) w realizacji świadczeń przysługujących od pracodawcy pracownikowi albo członkom jego rodziny. Wykroczenia te obejmują następujące stany faktyczne:

1. niewypłacanie w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia,

2. bezpodstawne obniżenie wysokości wynagrodzenia lub świadczenia,

3. dokonanie bezpodstawnych potrąceń.

Wynagrodzenie za pracę jest kategorią zbiorczą obejmującą obok wynagrodzenia zasadniczego także inne świadczenia. Pośród tych innych świadczeń można wymienić premie, dodatki, dopłaty, świadczenia gwarancyjne, tak więc omawiane tu wykroczenia odnoszą się do wszystkich tych składników. Za popełnienie tego wykroczenia przewidziana jest kara grzywny. Inspektor Pracy jest uprawniany do nakładania w drodze mandatu kary za wykroczenie.

Za opóźnione świadczenia z tytułu wynagrodzenia (w tym premii) uprawnionemu należą się odsetki ustawowe, chyba że zastrzeżono między stronami inne odsetki umowne (co raczej mało prawdopodobne).

Rozważając kwestię terminowości wypłaty premii uznaniowej i prowizyjnej należy rozpatrzyć je osobno. Premia prowizyjna jest uzależniona od konkretnego utargu i jest wypłacana na podstawie regulaminu. Jest zatem składnikiem stałym wynagrodzenia o zmiennej wysokości. Nie wypłacenie jej w terminie powoduje, że pracownik ma prawo do odsetek za opóźnienie w wypłacie, chyba że regulamin przewidywał inny termin wypłaty premii prowizyjnej np. kwartalny, roczny itp.

Inny charakter ma premia uznaniowa. Nie ma bowiem pracownik roszczenia w jej spełnieniu. Pracodawca wedle swojego uznania wypłaca ją w zasadzie kiedy chce i w wysokości jakiej chce. Pracodawca równie dobrze może jej nie wypłacać. Spełnienie jej jest dla pracodawcy dobrowolne. Dlatego trudno mówić o odsetkach za opóźnienie skoro pracodawca nie ma obowiązku jej spełnienia. Oczywiście okoliczności sprawy (wypłacenie premii uznaniowej w listopadzie pomimo, że stosunek pracy ustał we wrześniu) mogą świadczyć o opóźnieniu. Jednak równie dobrze można powiedzieć, że pracodawca wcale nie był zobowiązany do jej wypłaty. Skoro jednak ją wypłacił wraz z innymi opóźnionymi świadczeniami i ma być to premia a nie darowizna, to można twierdzić, że odsetki za opóźnienie się należą.