Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Jeżeli postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego zostało unieważnione, to dla jakichkolwiek roszczeń odszkodowawczych istotna jest podstawa tego unieważnienia. O unieważnieniu postępowania, zamawiający ma obowiązek powiadomić wszystkich dostawców lub wykonawców biorących udział w postępowaniu, podając jednocześnie podstawę faktyczną i prawną. Podmiotom uczestniczącym w postępowaniu, którzy złożyli oferty niepodlegające odrzuceniu, przysługuje roszczenie do zamawiającego o zwrot uzasadnionych kosztów uczestnictwa w postępowaniu, w szczególności kosztów przygotowania oferty. Roszczenie to przysługuje jeżeli wystąpią łącznie następujące warunki: - unieważnienie postępowania nastąpiło z winy zamawiającego - dostawca lub wykonawca złożył ofertę niepodlegającą odrzuceniu, - podstawę unieważnienia postępowania stanowiło wystąpienie istotnej zmiany okoliczności powodującej, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, i nie można było tego wcześniej przewidzieć; zamawiający nie dopełnił obowiązku zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego albo postępowanie jest dotknięte wadą uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy. Tylko takie przyczyny unieważnienia podane w uzasadnieniu stanowią podstawę dla roszczeń odszkodowawczych. Inna kwestią jest obowiązek zwrotu wadium. Warunki zwrotu wadium w postępowaniu o zamówienie publiczne określa art. 42 ustawy o zamówieniach publicznych. Zgodnie z tym przepisem, zwrot wadium następuje m.in. wówczas, gdy zamawiający unieważnił postępowanie, a protesty zostały ostatecznie rozstrzygnięte lub upłynął termin do ich składania. Wadium wniesione w pieniądzu powinno być złożone w momencie jego przyjęcia przez zamawiającego, na rachunku bankowym (art. 41 ust. 5). W razie zwrotu wadium wniesionego w pieniądzu, zwrot obejmuje kwotę wadium powiększoną o odsetki wynikające z umowy rachunku bankowego, i pomniejszoną o koszty prowadzenia rachunku oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek dostawcy lub wykonawcy. Jeżeli zamawiający nie zwróci niezwłocznie wadium, to za jego przetrzymanie odpowiadać będzie na zasadach ogólnych prawa cywilnego, a więc na podstawie winy. Jeżeli więc nie zachodzą wszystkie przesłanki, wymienione w pierwszej części odpowiedzi, zamawiający nie ma obowiązku naprawienia szkody wynikłej z "zamrożenia" środków stanowiących wadium na rachunku bankowym.