Okoliczności uznania projektu wzoru za plagiat

Odpowiedź prawnika: Okoliczności uznania projektu wzoru za plagiat

Nie można używać wzoru przemysłowego w ogóle, jeśli narusza on prawa osób trzecich, w tym inne prawa ochronne na znak towarowy wcześniej udzielone oraz prawa autorskie. Naruszeniem prawa autorskiego (konkretnie autorskiego prawa osobistego) będzie np. plagiat. Plagiat charakteryzowany jest jako zawłaszczenie cudzego autorstwa. Aby zaistniał plagiat, spełnionych musi być szereg przesłanek. Przede wszystkim, zagadnienie to łączy się z problemem przedmiotu ochrony, a więc utworu (wytwór intelektu ludzkiego przejawiający się w indywidualności i twórczości) w rozumieniu prawa autorskiego oraz podobieństwa między dwoma przedmiotami.

Przyjmuje się, iż dla stwierdzenia plagiatu wymagany jest tym większy stopień podobieństwa, im skromniejszy jest zakres oraz twórczy charakter elementów recypowanych. Podkreślić ponadto należy, że podobieństwo nie zawsze jest łatwe do oceny i klasyfikacji. Sposoby wyróżniania podobieństwa pomiędzy dwoma utworami, rozwinęły się głównie w orzecznictwie zagranicznym.

Wśród takich sposobów wymienić można audience test, stosowany przez sądownictwo amerykańskie. Test ten polega na zebraniu opinii przeciętnych odbiorców, czy oceniane dzieła wywołują spontaniczne i bezpośrednie wrażenia naśladowania lub skopiowania. Przy czym
odbiorca ten nie może opierać swoich przemyśleń na jakichkolwiek sugestiach czy opiniach fachowców. Kolejną metodą jest cricital analysis test, opierający się na analizie jakościowej i ilościowej przez biegłych, a także economic detriment test, czyli ocena gospodarczej szkody pokrzywdzonego. Jeszcze innym sposobem oceny podobieństwa dwóch utworów, jest metoda oparta na wrażeniu déja vu. Gdy przeciętny odbiorca konkretnego utworu, mając styczność z tym dziełami, odnosi wrażenie, że już wcześniej gdzieś się z nim spotkał, świadczyć to może o niedozwolonym naśladownictwie pierwowzoru. Dopiero stwierdzenie podobieństwa przesądzać będzie o istnieniu plagiatu.