Oświadczenie woli w rozumieniu kc

Odpowiedź prawnika: Oświadczenie woli w rozumieniu kc

W polskim prawie cywilnym obowiązuje powszechnie zasada, zgodnie z którą wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Ograniczeniem są jedynie wyjątki zastrzeżone w przepisach szczególnych rangi ustawowej - art. 60 kodeksu cywilnego. Innymi słowy, wola osoby dokonywającej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, która ujawnia jej wolę w sposób dostateczny tylko wtedy, gdy ustawa nie stawia dalej idących wymagań dla oświadczenia woli dotyczącej danej czynności prawnej (w ten sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 16 stycznia 1970 r., sygn. akt III PRN 96/69). Reguła ta znajduje zastosowanie jedynie w sferze oddziaływania prawa cywilnego i stosunków cywilnoprawnych, zakładających równą pozycję stron.  Innymi słowy, kluczem do odpowiedzi na pytanie, czy deklaracja podatkowa jest oświadczeniem woli w rozumieniu prawa cywilnego nie jest potwierdzenie lub zaprzeczenie postawionej w ten sposób hipotezie, a raczej wskazanie, w jakich przypadkach deklarację podatkową uznać - z wszelkimi tego konsekwencjami - za oświadczenie woli w rozumieniu prawa cywilnego.

W świetle powyższych uwag trzeba zauważyć, iż deklarację podatkową można potraktować jako oświadczenie woli określonego podmiotu tylko wówczas, gdy występuje on z innym podmiotem (np. organem podatkowym) w obszarze stosunków cywilnoprawnych zakładającym równoprawną pozycję stron. Można wyobrazić sobie przecież powstanie sporu między wskazanymi podmiotami na gruncie prawa cywilnego (np. odpowiedzialność odszkodowawcza organu podatkowego wedle przepisów art. 415 i nast. kodeksu cywilnego). Jeżeli jednak pytający miał na myśli sferę oddziaływania prawa publicznego (prawa podatkowego, gdzie podatnik nie występuje przecież w jednakowej pozycji do organu podatkowego), należy wówczas wyłączyć pojęcia obowiązujące w kodeksie cywilnym i wykluczyć z góry traktowanie deklaracji podatkowej jako oświadczenia woli - pojęcia nieznanego polskiemu prawu administracyjnemu. Jeżeli zatem tłem określonego stanu faktycznego jest nierówna pozycja podmiotów wynikająca z wykonywaniem przez jednego z nich tzw. władztwa administracyjnego, wykluczone jest stosowanie przez analogię definicji i pojęć znanyych i ugruntowanych na gruncie prawa prywatnego. W innym wypadku nic nie stoi na przeszkodzie, aby deklarację podatkową potraktować jako przejaw wyrażenia przez określoną osobę woli w rozumieniu kodeksu cywilnego.