Podział akcji pracowniczych przy podziale majątku
Pytanie:
"Posiadałem w majątku małżeńskim akcje imienne pracownicze nabyte nieodpłatnie o wartości nominalnej X. Akcje nie są jeszcze na giełdzie papierów wartościowych i posiadają wartość księgową Y a wartość rynkowa jest różna zależnie od osób nabywających te akcje od pracowników mojego przedsiębiorstwa. W/w akcje po przekształceniu na bezimienne darowałem rodzicom, aby spłacić pożyczkę, którą dostałem na zakup samochodu, pożyczkę w formie darowania moich akcji rodzicom postanowiłem spłacić przed rozwodem i podziałem majątku. Wiem, że żona będzie mimo wszystko żądać zwrotu połowy moich akcji, które darowałem na spłatę pożyczki u rodziców, która była zaciągnięta też w trakcie naszego małżeństwa. Pożyczka między mną a rodzicami była zawarta w formie pisemnej bez potwierdzeń u notariusza i zgodności podpisów. Czy w takim przypadku moja żona może żądać połowy kosztów darowanych akcji i jak będzie ustalana cena tych akcji, czy to będzie wartość nominalna, księgowa czy rynkowa i z jaką datą wartość będzie naliczana chodzi mi o datę darowania akcji czy będzie to data podziału majątku brana do wyceny tych akcji pod uwagę?"
Odpowiedź prawnika: Podział akcji pracowniczych przy podziale majątku
Co do zasady, każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku. Jednakże w przedmiocie darowizny ustawodawca w art. 37 § 1 pkt 4 kro, wyraźnie wskazał wymóg zgody drugiego małżonka do dokonania tego typu czynności prawnej. Ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Druga strona umowy (w tym przypadku umowy darowizny) może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.
Jeżeli na podstawie czynności prawnej dokonanej przez jednego małżonka bez wymaganej zgody drugiego osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku, stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie osób, które w dobrej wierze dokonały czynności prawnej z osobą nie uprawnioną do rozporządzania prawem.
W związku z powyższym, poczyniona przez Pana darowizna zachowuje ważność w stosunku do Pańskiego ojca, z kolei w stosunku do Pańskiej małżonki (jeżeli nie wyraziła zgody na dokonanie darowizny) darowane akcje nadal należą do majątku wspólnego, a w związku z tym będą brane pod uwagę przy podziale majątku. Argumentem przeciw temu drugiemu stanowisku może być fakt darowania akcji na rzecz pożyczki udzielonej na spłatę samochodu należącego do majątku wspólnego małżonków. Skoro jednak małżonka zaprzeczałaby dokonaniu darowizny na rzecz spłaty pożyczki zaciągniętej na oboje małżonków, wówczas będzie ona zobowiązana do spłaty połowy tej pożyczki. Można argumentować w/w stanowisko tym, że wspólny majątek małżeński nie został uszczuplony i działanie to było dokonane dla zachowania tego majątku (samochodu). Na podkreślenie zasługuje fakt, iż nie podlegają podziałowi te składniki majątku, które zostały zużyte na zwykłe potrzeby rodziny, w ramach prawidłowego zarządu majątkiem wspólnym.
Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala sąd. Skład majątku ustala się według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej, zaś jego wartość według cen rynkowych z daty podziału. Stanowisko to zostało potwierdzone uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 27.09.1974 r. (sygn. III CZP 58/74, OSNC 1975/6/90).
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?