Podział majątku wspólnego, powtórna wycena lokalu

25.6.2008

Pytanie:

"W postępowaniu podziałowym moja była żona początkowo chciała spłacić mi mieszkanie za symboliczną, wyliczoną przez siebie kwotę, po wycenie mieszkania przez biegłego sądowego zdecydowała się sprzedać pozasądowo mieszkanie wspólnie ze mną. W okresie, gdy postępowanie zostało w tym celu zawieszone, zerwała te ustalenia (nie było formalnie zawartej ugody). Kiedy na mój wniosek sąd przedterminowo wznowił postępowanie, żona znów chce mi mieszkanie spłacić. Zmieniła przy tym adwokata na radcę prawnego, który na ostatniej rozprawie powtórnie złożył wniosek o nierówny podział majątku (wniosek ten został już dawno oddalony przez sąd) i zakwestionował wycenę mieszkania sporządzoną przez biegłego powołanego przez sąd (termin złożenia zarzutów w tej sprawie dawno minął). Radca, w tym samym piśmie przedłożył sądowi wykaz cen mieszkań znalezionych w internecie, w tym również cen z roku 2003 (?!). Sytuacja na rynku mieszkaniowym rzeczywiście zmieniła się w ostatnich miesiącach. Zwłoka w postępowaniu wynika jednoznacznie z nieuzasadnionych działań żony. Sporządzenie następnej wyceny mieszkania oczywiście przedłuży to całe postępowanie. Sąd zapytał żonę czy dysponuje środkami umożliwiającymi spłatę mieszkania. Odpowiedziała, że wypowie się w tej sprawie w zależności od dalszych wyników postępowania (mamy być przesłuchiwani w celu ustalenia wysokości wzajemnych spłat). Obawiam się, że będzie wnioskować o jak największe rozłożenie rat w czasie. Dochody żony są niewielkie i nie pozwolą jej na spłacenie mieszkania nawet w ciągu 10 lat. Czy obecnie sąd jest zobowiązany do powołania następnego biegłego? Jak długo można zmieniać swoje stanowisko w kwestii spłacam - nie spłacam? Czy zerwanie zgodnego oświadczenia o wspólnej sprzedaży mieszkania ma jakieś formalne znaczenie na tym etapie postępowania? Jak żona powinna wykazać swoje możliwości finansowe? Jakich zabezpieczeń powinienem się domagać? "

Odpowiedź prawnika: Podział majątku wspólnego, powtórna wycena lokalu

Sąd nie ma obowiązku uwzględnienia wniosku dowodowego strony (np. wniosku o powołanie kolejnego biegłego). To, jak postąpi sąd, zależy od okoliczności danej sprawy. Sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych. Trzeba wziąć pod uwagę fakt, iż nie uwzględnienie wniosków dowodowych może wiązać się z zarzutami ewentualnej apelacji. Co do zmian stanowiska w takiej sprawie, to od strony procedury w zasadzie nie jest to ograniczone czasowo, ponieważ w tym zakresie sąd nie jest związany treścią wniosku. Sąd jest związany w tym postępowaniu wnioskiem o podział majątku, a o sposobie tego podziału decyduje sam. Oczywiście na ogół każdy z uczestników ma jakieś propozycje co do sposobu podziału, decyzja jednak należy do sądu. W opisywanej sytuacji sąd może na przykład postanowić o sprzedaży licytacyjnej mieszkania. Nie jest też wykluczone, że przyzna mieszkanie Panu z obowiązkiem spłat na rzecz żony. Częste zmiany decyzji żony mogą natomiast znaleźć odzwierciedlenie w postanowieniu o kosztach postępowania. Zgodnie z art. 520 § 3 kpc jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie sąd może włożyć na tego uczestnika obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. I w zasadzie tylko taki skutek od strony proceduralnej może mieć zerwanie porozumienia przez żonę.

W zasadzie podstawowym sposobem wykazania swej zdolności finansowej jest zaświadczenie z US o dochodach czy z zakładu pracy o wysokości wynagrodzenia. Warto w tym miejscu wskazać, iż zgodnie z orzeczeniem SN z dnia 27 stycznia 1999 r., II CKN 166/98 znosząc współwłasność sąd nie ma obowiązku ustalenia możliwości płatniczych uczestnika obciążonego obowiązkiem dopłaty, jeżeli przyznana mu na własność rzecz przewyższa znacznie swoją wartością wysokość dopłaty.

W ramach zabezpieczenia roszczenia o dopłaty może się Pan domagać na przykład ustanowienia hipoteki przymusowej na przedmiotowym mieszkaniu. Inne środki zabezpieczenia roszczeń pieniężnych to:

zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego;
ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu;
ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego;
obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską.

Zespół prawników
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Podział majątku wspólnego, powtórna wycena lokalu

Komentarze