Poszanowanie interesów osób trzecich przy stawianiu obiektu budowlanego

Odpowiedź prawnika: Poszanowanie interesów osób trzecich przy stawianiu obiektu budowlanego

W doktrynie podkreśla się nieostrość użytych w przepisie sformułowań. W toku interpretacji zauważono, że o ile określenie „ochrona" wyraża żądanie zabezpieczenia przed szkodą, niebezpieczeństwem itp., to „poszanowanie" wywodzi się z pojęcia „szacunek" i ma zapewnić
odpowiedni poziom zachowań o charakterze moralnym wobec interesów otoczenia, bez elementów przymusu, właściwych dla egzekwowania porządku prawno-administracyjnego (Radziszewski Edward, Prawo budowlane. Przepisy i komentarz, Warszawa 2006 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, s. 744). Zwracano również uwagę, że chodzi tutaj o interesy, które pozostają w związku z projektowaniem i budowaniem, bo do tego odnosi się cały art. 5 pr. bud. Inne interesy osób trzecich, które mogą być potencjalnie naruszone w wyniku projektowania i budowania obiektu budowlanego wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi, to np. możliwość korzystania z wody, kanalizacji, energii elektrycznej i cieplnej, ze środków łączności, dopływu światła dziennego do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, ochrona przed uciążliwościami powodowanymi hałasem, wibracjami, zakłóceniami elektrycznymi, promieniowaniem, zanieczyszczaniem powietrza, wody lub gleby, ochrona przed emisją pyłów i ostrych zapachów oraz przed pogorszeniem warunków sanitarnych. Art. 5 ust. 1 pkt 9 wymaga poszanowania tych interesów, nakazując taki sposób projektowania i budowania, aby nie naruszać ani ograniczać bez koniecznej potrzeby dotychczasowych warunków egzystowania na danym terenie. Wymóg ten nie jest gwarantowany żadną normą karną. Osobom trzecim poszkodowanym
w wyniku niedostosowania się przez prowadzącego budowę do nakazu poszanowania ich interesów pozostaje zatem dochodzenie roszczeń na drodze cywilnej (A. Wiśniewski w: Wiśniewski Adam, Łaczmańska Monika, Godlewski Rafał, Kisilowska Helena (redakcja), Nosek
Wojciech, Sypniewski Dominik, Woźniak Agnieszka, Woźniak Cezary, Prawo budowlane z umowami w działalności inwestycyjnej. Komentarz, Warszawa 2008 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, s. 448).

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 września 2003 r. (sygn. akt IV SA 2971/2001, LexPolonica nr 365619) „stosownie do regulacji zawartej w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Tekst jednolity: Dz. U. 2000 r. Nr 106 poz. 1126 ze zm.) o naruszeniu interesu osób trzecich można mówić jedynie wtedy, gdy zostały naruszone w tym względzie konkretne przepisy, warunki techniczne lub normy obowiązujące w budownictwie". Wyrok ten zapadł na gruncie poprzedniego stanu prawnego, ale z uwagi na niewielkie jego zmiany zachowuje aktualność. Również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2003 r. (sygn. akt IV SA 2634/2001, LexPolonica nr 361192) wskazuje, że art. 5 ust. 2 jest postrzegany jako podstawa do egzekwowania poszanowania swoich interesów poprzez
występowanie w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę w charakterze strony, a nie na drodze cywilnej.