Przedawnienie roszczeń z umowy przewozu

Pytanie klienta:

""Otrzymałem właśnie od komornika zawiadomienia o wszczęciu egzekucji i wezwanie do zapłaty na wniosek wierzyciela W. - Zarząd Transportu Miejskiego. W sumie są to 3 nakazy zapłaty z 2000 r. zaopatrzone w klauzule wykonalności z dnia 22.12.2008 r. na kwotę całkowitą około 1500 zł. Oznacza to że mandaty za przejazd bez ważnego biletu były wystawione w 2000 roku lub wcześniej. O ile wiem, roszczenia za przewóz osób wg Kodeksu Cywilnego ulegają przedawnieniu po 12 miesiącach, dlaczego zatem jest to traktowane jako zadłużenie? Czy takie roszczenie ulega przedawnieniu, jeśli tak to kiedy? Czy można w takiej sytuacji złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty do sądu, co powinno się znaleźć w uzasadnieniu? Proszę o szczegółową odpowiedź w tej sprawie.""

Odpowiedź prawnika:

Przyjmujemy, że „mandaty", o których mowa w opisie sytuacji, to należności i opłaty dodatkowe pobierane przez przewoźnika w razie stwierdzenia braku dokumentu przewozowego (np. biletu) na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy - Prawo przewozowe. Istotnie, zgodnie z art. 77 ust. 1 p.p. roszczenia te przedawniają się z upływem roku, przy czym termin ten biegnie od dnia zapłaty, a gdy jej nie było - od dnia, w którym powinna była nastąpić (art. 77 ust. 2 pkt 3 p.p.).

W pierwszej kolejności należy jednak zwrócić uwagę, że w myśl art. 117 §2 k.c. przedawnienie roszczenia nie oznacza, że następuje jego wygaśnięcie. Dłużnik może jedynie uchylić się od zapłaty zgłaszając stosowny zarzut.

Ponadto, czynność podjęta przed sądem w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia przerywa bieg przedawnienia (art. 123 §1 pkt 1 k.c.). Jeżeli natomiast roszczenie zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu (a takim jest również nakaz zapłaty), przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy (art. 125 §1 k.c.).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór (także zarzut przedawnienia), a także pozostałe zarzuty przeciwko żądaniu pozwu oraz wszystkie okoliczności faktyczne i dowody na ich potwierdzenie (art. 503 §1 kodeksu postępowania cywilnego).

Najistotniejszy jest jednak fakt, że sprzeciw powinien być wniesiony w terminie dwóch tygodni od jego doręczenia (art. 502 §1 k.p.c.). Jeżeli termin ten upłynął i nie jest możliwe jego przywrócenie, ewentualne przeciwstawienie się egzekucji może nastąpić w drodze powództwa przeciwegzekucyjnego. Po upływie terminu na wniesienie sprzeciwu nakaz zapłaty staje się prawomocny, co powoduje wskazane wyżej konsenwekcje dla terminu przedawnienia.