Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Postępowania wieczystoksięgowe regulowane jest przez przepisy art. 626[1] i nast. kodeksu postępowania cywilnego. Żaden z tych przepisów nie określa terminu rozpatrzenia wniosku o wpis hipoteki. W związku z powyższym, jedyne przepisy regulujące szybkość postępowania to art. 45 ust. 1 Konstytucji, mówiący o prawie do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, mówiący o rozpatrzeniu sprawy w rozsądnym terminie oraz art. 6 k.p.c., nakazujący sądowi przeciwdziałanie przewlekłości postępowania. Żaden z tych przepisów nie oznacza jednak dokładnego terminu na rozpatrzenie sprawy.
Jedną z form nacisku, jaką można zastosować, jest złożenie skargi do prezesa sądu, w którym rozpatrywana jest sprawa.
Ponadto, jako uczestnik postępowania wieczystoksięgowego (art. 626[1] §2 k.p.c.) ma Pani prawo do złożenia skargi na przewlekłość postępowania, zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (u.s.b.). Więcej informacji na temat tej instytucji można znaleźć na łamach serwisu w artykule Co zrobić, gdy postępowanie sądowe się wlecze - skarga na bezczynność sądu.
Możliwość zwrotu kosztów daje powództwo o odszkodowanie, skierowane przeciwko Skarbowi Państwa na podstawie art. 417 kodeksu cywilnego, który przewiduje odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. Jednak zgodnie z art. 15 ust. 1 u.s.b. w przypadku przewlekłości postępowania niezbędne jest uprzednie uwzględnienie skargi na przewlekłość postępowania. Jednocześnie, co jest ułatwieniem w późniejszym procesie odszkodowawczym, postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do stwierdzenia przewlekłości postępowania (art. 15 ust. 2 u.s.b.).
Niezależnie od tego, na podstawie art. 12 ust. 4 u.s.b., uwzględniając skargę, sąd może, na żądanie skarżącego, przyznać od Skarbu Państwa odpowiednią sumę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 10.000 złotych. W literaturze wskazuje się przy tym, że suma ta powinna być brana przez sąd pod uwagę w ewentualnym procesie odszkodowawczym (P. Górecki [w:] P. Górecki, S. Stachowiak, P. Wiliński, Skarga na przewlekłość postępowania sądowego. Komentarz, Warszawa 2007).