Roszczenie negatoryjne a roszczenie odszkodowawcze

Odpowiedź prawnika: Roszczenie negatoryjne a roszczenie odszkodowawcze

Zgodnie z Kodeksem cywilnym

Art. 222. § 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Roszczenie negatoryjne nie obejmuje żądania naprawienia szkody. Właściciel może dochodzić naprawienia szkody tylko w ramach roszczenia odszkodowawczego. Pojęcie to oznacza zatem w istocie przywrócenie właścicielowi stanu niezakłóconego władztwa nad rzeczą i wyeliminowanie władztwa osoby nieuprawnionej. Do tego sprowadza się treść roszczenia negatoryjnego. Gwoli przykładu można wskazać, że w drodze tego roszczenia istnieje możliwość żądania rozebrania części lub całego budynku wzniesionego na cudzym gruncie lub z przekroczeniem granic gruntu sąsiedniego, zasypania rowu itp. Roszczenie negatoryjne nie upoważnia natomiast do żądania osuszenia gruntu, który został zalany wodą spływającą w sposób nieprawidłowy z sąsiedniej posesji, choćby to było możliwe w ramach restytucji naturalnej. Nie upoważnia również do żądania rozebrania urządzenia czy budynku znajdującego się całkowicie na gruncie właściciela występującego z roszczeniem negatoryjnym, jeżeli osoba, która wzniosła tam budynek, nie rości sobie do niego żadnych praw i nie korzysta faktycznie z tego budynku. Brakuje tu bowiem cudzego władztwa (korzystania), które by naruszało sferę wyłączności właściciela występującego z roszczeniem negatoryjnym¹.