Roszczenie zwrotne poręczyciela po spłacie długu

Odpowiedź prawnika: Roszczenie zwrotne poręczyciela po spłacie długu

Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż kolega Pani/Pana ojca zaciągnął jakieś zobowiązanie. Żyrant to potoczna nazwa poręczyciela. Z opisu wynika, iż Pani/Pana ojciec i jakaś osoba trzecia Y byli takimi poręczycielami. Poręczenie to z punktu widzenia przepisów prawa cywilnego umowa.

Istotne jest to, iż niespełnienie świadczenia przez dłużnika niesie ryzyko dla poręczyciela lub poręczycieli. Tak więc zobowiązanie poręczyciela (czyli Pani/Pana ojca oraz tej osoby Y) stało się wymagalne (czyli wierzyciel mógł od nich żądać spłaty długu) z chwilą wymagalności długu głównego, tj. z chwilą opóźnienia się dłużnika głównego ze spełnieniem świadczenia.

Przyjmuje się, iż poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny. Odpowiedzialność poręczyciela natomiast jak dłużnika solidarnego polega na tym, że z chwilą, gdy dług główny staje się wymagalny, wierzyciel może według swego wyboru żądać całości lub części świadczenia od dłużnika głównego i poręczyciela łącznie lub od każdego z nich z osobna, przy czym aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela obaj dłużnicy pozostają zobowiązani. Innymi słowy wierzyciel – kimkolwiek by nie był – miał prawo w momencie, gdy odzyskał swojej należności od dłużnika zażądać jej od któregokolwiek z opisanych trzech Panów. W opisanym przypadku najwidoczniej wybrał Pani/Pana ojca. Jednak od momentu, w którym Pani/Pana ojciec spłacił ów dług ma on tzw. roszczenie zwrotne.  Bowiem zaspokojenie wierzyciela przez poręczyciela zwalnia dłużnika głównego z zobowiązania wobec wierzyciela. Od tej chwili poręczyciel wstępuje z mocy ustawy w prawa zaspokojonego wierzyciela do wysokości spełnionego świadczenia, innymi słowy to on (Pani/Pana ojciec) ma teraz prawo żądania spełnienia długu na swoją rzecz. Może więc żądać od dłużnika głównego wszystkiego, co sam świadczył wierzycielowi z tytułu długu głównego.

Co niezwykle istotne to to, iż zasada odpowiedzialności poręczyciela jako dłużnika solidarnego odnosi się także do przypadku, gdy poręczenie zostało udzielone przez kilka osób (jak w przypadku opisanym w przedstawionym stanie faktycznym). Zobowiązanie każdego z poręczycieli wobec wierzyciela jest niezależne od zobowiązań innych poręczycieli.

Również zwolnienie przez wierzyciela jednego poręczyciela z zobowiązania nie ma wpływu na zobowiązania pozostałych poręczycieli. Co do zasady również stosunki pomiędzy poręczycielami są takie, jak pomiędzy dłużnikami solidarnymi. Poręczycielowi, który zaspokoił wierzyciela, przysługuje w stosunku do pozostałych poręczycieli prawo regresu według zasad określonych w przepisach o solidarności, innymi słowy teraz Pani/Pana ojciec może żądać spełnienia długu na swoją rzecz zarówno od pierwotnego dłużnika, jak i od drugiego poręczyciela (tu Pana Y). Prawo to przysługuje poręczycielowi niezależnie od roszczenia w stosunku do dłużnika głównego z tytułu wstąpienia na miejsce zaspokojonego wierzyciela i nawet może być dochodzone łącznie z tym roszczeniem. Pani/Pana ojciec powinien w pierwszej kolejności zażądać od pierwotnego dłużnika i od drugiego poręczyciela spełnienia świadczenia, które on sam spełnił. W opisanej sytuacji być może właściwszym byłoby wystąpienie o powyższe do drugiego z poręczycieli – Pana Y. To jednak może ocenić realnie tylko Pani/Pana ojciec na podstawie szczegółowych okoliczności sprawy, które są mu wiadome.

W braku dobrowolnego uiszczenia należności powinien ojciec Pani/Pana udać się do sądu w celu uzyskania tytułu egzekucyjnego i opatrzenia go klauzulą wykonalności po czym stanie się tytułem wykonawczym. Ten z kolei wraz z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego stanowić będzie dla komornika podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w celu zaspokojenia należności Pani/Pana ojca. Proszę przy tym pamiętać, iż egzekucja nie musi odbywać się tylko i wyłącznie z wynagrodzenia za pracę. Pani/Pana ojciec będzie mógł wnioskować o przeprowadzenie jej z ruchomości albo nieruchomości, albo rachunku bankowego (możliwe jest też złożenie wniosku o przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego z wynagrodzenia za pracę a w braku odpowiednich środków z ruchomości).

O tym jak uzyskać tytuł egzekucyjny i następnie tytuł wykonawczy w artykule „Tytuł wykonawczy - twoja podstawa do wszczęcia egzekucji”.

Wspomniane w pytaniu zaświadczenie od komornika stanowić będzie dowód na okoliczność istnienia wierzytelności oraz tego, że przysługuje ona teraz Pani/Pana ojcu. Być może, iż najszybszym sposobem uzyskania tytułu wykonawczego byłoby przeprowadzenie postępowania nakazowego.