Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
W przedstawionym stanie faktycznym wyjaśnienia wymagają dwie kwestie. Po pierwsze należy rozważyć, czy właściciel nieruchomości obciążonej służebnością może przekształcić ją w służebność odpłatną. Na tak postawione pytanie należy udzielić odpowiedzi negatywnej. Właściciel nieruchomości obciążonej nie może bowiem na mocy tylko swojego oświadczenia woli zmienić treści służebności. Taka zmiana wymagała by zgody posiadaczy służebności. Ponadto należy wskazać, iż zgodnie z art. 291 k.c. jeżeli po ustanowieniu służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać za wynagrodzeniem zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, chyba że żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej. Wydaje się jednakże, iż w ramach tego przepisu nie było by dopuszczalnym dokonanie zmiany służebności nieodpłatnej na odpłatną. Zmiany mogły by natomiast dotyczyć sposobu korzystania ze służebności (np. poprowadzenia drogi inną trasą).
Drugim zagadnieniem jest natomiast kwestia, kto powinien ponosić koszty utrzymania drogi. Jak można założyć, kwestia ta nie została unormowana w przepisach prawnych. Zastosowanie znajdzie zatem art. 289 § 1 k.c., zgodnie z którym w braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej.