Sposób zabezpieczenia umowy pożyczki

Odpowiedź prawnika: Sposób zabezpieczenia umowy pożyczki

Umowa pożyczki, której wartość przewyższa 500 zł powinna być zawarta na piśmie. Umowa taka powinna zawierać dokładane dane pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy, sumę pożyczki, datę zawarcia umowy i czas, na jaki umowa została zawarta oraz ewentualnie oprocentowanie. Ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zabezpieczeniem spłaty pożyczki będzie skuteczne tylko wówczas, gdy to prawo zostanie obciążone hipoteką. Obciążenie prawa do lokalu hipoteką gwarantuje, że pożyczkodawca będzie mógł się zaspokoić z tego prawa bez względu na to, czy to prawo zostanie przeniesione na inną osobę. Do powstania hipoteki niezbędny jest jednak wpis w księdze wieczystej, co oznacza konieczność założenia księgi wieczystej dla lokalu do którego przysługuje przyszłemu dłużnikowi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Postępowanie zmierzające do założenia księgi wieczystej jest jednak stosnkowo przewlekłe. Ustanowienie hipoteki na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu wymaga formy aktu notarialnego dla oświadczenia osoby, która jest podmiotem tego prawa (dłużnika). Hipoteka może być ustanowiona później niż zawarcie umowy pożyczki, ale wtedy brak jest gwarancji, iż dłużnik zdecyduje się tą hipotekę ustanowić. Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości następuje według przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym, tzn. jeśli dłużnik nie zwróci pożyczki w oznaczonym terminie, wierzyciel może dochodzić zaspokojenia ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu bez względu na to, czy dłużnik nadal jest uprawniony do tego lokalu, czy też zbył go na rzecz innej osoby. Wierzycielowi przysługuje tez pierwszeństwo zaspokojenia ze spółdzielczego prawa do lokalu przed innymi wierzycielami dłużnika, chyba że na rzecz innych dłużników już wcześniej została ustanowiona hipoteka. Należy również pamiętać, że jeśli wierzytelność została wyrażona w innym pieniądzu niz pieniądz polski, to hipotekę należy wyrazić w tym samym pieniądzu. Zawarcie umowy pożyczki, jak również ustanowienie hipoteki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych - kwota podatku w wypadku umowy pożyczki wynosi 2% pożyczonej kwoty, a w wypadku ustanowienia hipoteki - 0,1% kwoty zabezpieczonej wierzytelności. Zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy pożyczki są jednak osoby bliskie (rodzeństwo), jeśli kwota pożyczki nie przekracza 9 637 zł. Również jeśli kwota pożyczki jest przeznaczana na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej, umowa pożyczki jest zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze będące przedmiotem pożyczki zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków poniesionych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy. Zgodnie z art.17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się również odsetki od pożyczek, co oznacza, że od tej kwoty należy odprowadzić podatek dochodowy. Niezawarcie w umowie pożyczki klauzuli dotyczącej oprocentowania osłabia pozycję wierzyciela wobec dłużnika, ponieważ pozbawia go możliwości przeprowadzenia dowodu, iż dłużnik jest zobowiązany do zapłaty odsetek, w przypadku gdyby doszło do sporu sądowego między wierzycielem, a dłużnikiem.