Tajemnica służbowa po ustaniu stosunku pracy

Odpowiedź prawnika: Tajemnica służbowa po ustaniu stosunku pracy

Należy odróżnić zakaz konkurencji od nakazu zachowania tajemnicy służbowej. Zakaz konkurencji oznacza obowiązek powstrzymania się od działalności konkurencyjnej, natomiast obowiązek zachowania tajemnicy służbowej sprowadza się jedynie do obowiązku nie ujawniania poufnych danych przedsiębiorstwa.  Zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej może wynikać z umowy zawartej miedzy pracodawcą i pracownikiem. W umowie takiej strony muszą przewidzieć przez jaki okres czasu po rozwiązaniu stosunku pracy były pracownik będzie związany zakazem konkurencji i jakie  otrzyma odszkodowanie w zamian za ograniczenie w swobodzie wyboru nowej pracy. Jeśli zabraknie któregoś ze wskazanych elementów umowa o zakazie konkurencji będzie nieważna. W razie braku umowy były pracownik w  ogóle nie ma obowiązku powstrzymania się od działalności konkurencyjnej, z wyjątkiem sytuacji w których prowadziłby tę działalność naruszając ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji np. gdyby zaczął produkować te same towary, które wytwarzał były pracodawca przy użyciu tej samej technologii, którą ten pracodawca stosował. Obowiązek zachowania w tajemnicy danych stanowiących tajemnicę służbową (tajemnicę przedsiębiorstwa) spoczywa na byłym pracowniku na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji bez względu na to, czy pracodawca zawarł  z nim umowę o zakazie czy też nie. Na podstawie art. 11 ust. 2 powołanej ustawy były pracownik ma obowiązek zachowania tajemnicy służbowej przez okres trzech lat od ustania stosunku pracy. Okres ten może być skrócony tylko wtedy, gdy były pracownik i pracodawca tak postanowią w odrębnej umowie. Obowiązek może również ustać wcześniej, gdy dane przestały być tajemnicą i zostały ujawnione. Za zachowanie tajemnicy służbowej nie należy się odszkodowanie. Były pracownik, który miał dostęp do informacji poufnych przedsiębiorstwa i nie zawarł umowy o zakazie konkurencji, po rozwiązaniu stosunku pracy może prowadzić działalność  konkurencyjną, ale nie może wykorzystać do jej prowadzenia tajemnicy służbowej, np.

nowej technologii stosowanej wyłącznie przez byłego pracodawcę i  nieznanej powszechnie w branży. Wykorzystując w swojej działalności lub ujawniając innym osobom poufne informacje były pracownik popełnia czyn nieuczciwej konkurencji i naraża się na odpowiedzialność, zarówno cywilną jak i karną. Ujawnienie innej osobie  informacji poufnych lub wykorzystanie ich we własnej działalności, będące przyczyną wyrządzenia poważnej szkody byłemu pracodawcy  jest przestępstwem zagrożonym kara grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności do lat 2 (art. 23 w/w ustawy). Niezależnie od tego, były pracodawca może wystąpić na drogę procesu cywilnego o naprawienie szkody spowodowanej ujawnieniem tajemnicy służbowej, np. poprzez zapłatę odpowiedniej kwoty pieniężnej. Należy jeszcze dodać, że według ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji  przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.