Testament i wydziedziczenie
Pytanie:
"Ojciec obdarował swoja jedyna wnuczkę 1/2 nieruchomości w Warszawie, która odziedziczył po swoich rodzicach. Ponadto podarował 1/2 nieruchomości w Warszawie córce (wartość całości ok.140.000). Mieszkanie spółdzielcze własnościowe w miejscowości \"X\" ( wartość ok. 40.000) rodzice przekazali w akcie darowizny z dożywociem córce. Nieruchomość w miejscowości \"X\" stanowiącą masę spadkową (wartość ok. 60.000) rodzice w testamentach zapisali córce i synowi w równych częściach. Walory pieniężne i papiery wartościowe (jeśli posiadają) są prawdopodobnie współwłasnością córki lub posiada ona pełnomocnictwo. Aktualnie ojciec mieszka w w/w mieszkaniu spółdzielczym własnościowym, a matka w mieszkaniu będącym własnością córki. Relacje córki z rodzicami robią wrażenie zdecydowanie dobrych z uwagi na jej zaangażowanie w sprawy rodziców i pomoc. Rodzice posiadają dwoje dzieci: syna i córkę. Teraz mam kilka pytań: 1.Jakie ma prawa syn i jakie kroki celem pozyskania większej części z dorobku rodziców może on podjąć? 2.Czy rodzice mogą go skutecznie wydziedziczyć? 3.Czy może stanowić powód wydziedziczenia lub ograniczenia praw spadkowych fakt przekazania przez syna swojej przybranej córce - córka żony z pierwszego małżeństwa- (wprawdzie formalnie umową sprzedaży , ale nie można udokumentować faktu zarobienia środków na zakup ) mieszkania zakupionego przed laty przez ojca , bez jego zgody i wiedzy. Relacje z \"dziadkami\" bardzo się pogorszyły, gdyż od chwili gdy \"wnuczka\" została prawnym właścicielem żyje swoim życiem i uważa, że otrzymując /\"kupując\" coś od ojczyma nie ma żadnych zobowiązań wobec \"dziadków\". Mieszkając w jednym budynku z \"babcią\" w niczym nie pomaga nawet nie zagląda tygodniami , aby sprawdzić co u niej ( babcia po operacji serca). Dziadkowie stoją na stanowisku, iż jedynie oni mogą decydować kto odziedziczy ich dorobek i uważają, że ma pozostać w biologicznej rodzinie, bo brak więzów krwi -\"wnuczka\"- pokazał że brać można ale dawać nie ma obowiązku. 4.Czy syn może się zabezpieczyć lub po śmierci rodziców wnieść roszczenia? "
Odpowiedź prawnika: Testament i wydziedziczenie
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że jeżeli spadkodawca ma dzieci - to one (obok małżonka spadkodawcy) są spadkobiercami ustawowymi. W omawianej sytuacji ustawowymi spadkobiercami Pańskiego ojca będzie-jego żona (jeżeli będzie żyć w chwili śmierci ojca) oraz jego dzieci. Ustawowo każdy z nich dziedziczyłby udział w wysokości to 1/3 masy spadkowej. Jeżeli w chwili śmierci spadkodawcy będzie żyć córka i syn - to wnuczka nie będzie dziedziczyć z ustawy. Jeżeli jednak dziecko spadkodawcy (córka lub syn) nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.
Zasady dziedziczenia osoby przysposobionej zostały omówione w artykule: Zasady dziedziczenia w przypadku adopcji
Każda osoba może zmienić porządek ustawowego dziedziczenia, sporządzając testament. W testamencie spadek można przekazać zarówno swoim spadkobiercom ustawowym, niektórym z nich, członkom rodziny nie będącym spadkobiercami ustawowymi, jak również osobom obcym, spoza rodziny. W testamencie można ustanowić spadkobierców do całości lub części spadku. Testament można także zmienić. Szersze informacje na temat testamentu znajdują sie w artykule: Jakie postanowienia może zawierać testament?
Następna kwestią jest instytucja wydziedziczenia. Najpierw należy jednak wyjaśnić, że wydziedziczenie polega na pozbawieniu spadkobierców możliwości otrzymania zachowku. Informacje na temat zachowku znajdują sie w artykule:
Czym jest zachowek? oraz Zachowek - kto jest uprawniony i w jaki sposób to uprawnienie jest realizowane?
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów k.c. darowizny uczynione przez spadkodawcę. Szersze informacje na temat zaliczenia darowizn znajdują się w odpowiedziach: Zaliczenie darowizn do substratu zachowku oraz Zaliczanie darowizn przy obliczaniu zachowku
Przesłanki wydziedziczenia zostały wymienione w kodeksie cywilnym i tylko na tej podstawie można dokonać wydziedziczenia. Szersze informacje na ten temat znajdują sie w artykule: W jaki sposób dokonać wydziedziczenia?
Ewentualne roszczenia syna w stosunku do spadkobierców powstaną dopiero po śmierci ojca.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?