Udokumentowanie czynszu za lokal
Pytanie:
"W chwili obecnej zajmuję lokal użytkowy na podstawie sporządzonej w formie pisemnej umowy na czas określony - okres 15 lat. Umowa została zawarta ze Spółdzielnią Pracy - właścicielem nieruchomości - która to w okresie późniejszym (2002 rok) została postawiona w stan upadłości. Wyznaczony syndyk masy upadłościowej aneksował umowę, który to aneks przyjąłem. Ostatnio nieruchomość, w której wydzielony był zajmowany przeze mnie lokal, została sprzedana w wyniku likwidacji majątku upadłego. Nowy właściciel twierdzi, iż umowa, którą posiadam go nie obowiązuje, ponieważ nie była ujawniona w księdze wieczystej - i na takiej podstawie twierdzi, iż aktualnie zajmuję lokal bezprawnie. Rozwiązaniem tej sytuacji - zdaniem nowego właściciela - jest tylko i wyłącznie podpisanie nowej umowy najmu, w której zajmowany przeze mnie lokal zostałby mi wydany na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego. W trakcie trwania umowy najmu przeprowadziłem w lokalu remont generalny, który w znaczący sposób podniósł walory użytkowe lokalu. Nowy właściciel absolutnie nie przywiązuje do tego wagi, twierdząc, iż dla niego stanem wyjściowym stanu technicznego lokalu jest stan, w którym znajdował się lokal w trakcie zakupu/sprzedaży. Na podstawie odpowiedzi na pytanie postawione przeze mnie wcześniej wiem, że nabywca wstępuje w prawa i obowiązki dłużnika wynikające ze stosunku najmu i dzierżawy stosownie do przepisów prawa normujących te stosunki w wypadku zbycia rzeczy wynajętej lub wydzierżawionej - art. 678 Kodeksu cywilnego, czyli moja umowa go obowiązuje. Nowy właściciel uchyla się od wystawienia faktury VAT za regularnie płacony czynsz i niesłusznie twierdzi, że nie ma umowy. Czy przepisy podatkowe i skarbowe to regulują?"
Odpowiedź prawnika: Udokumentowanie czynszu za lokal
Jeżeli właściciel lokalu udostępnia go odpłatnie innej osobie i przyjmuje w zamian świadczenie pieniężne (czynsz), niezależnie od ewentualnych sporów pomiędzy stronami co do istnienia bądź treści stosunku prawnego między nimi, nie ulega wątpliwości, że osoba taka jest obowiązana właściwie udokumentować świadczone usługi i przyjmowane wpłaty.
W zakresie udokumentowania takich czynności warto zwrócić uwagę na art. 87 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi. Udostępnianie odpłatnie lokalu jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej, w związku z tym osoba taka jest obowiązana wystawić rachunek. Obowiązek wystawienia przez podatnika rachunku w trybie art. 87 § 1 Ordynacji podatkowej powstaje jedynie wtedy, gdy zgłosi takie żądanie kupujący lub usługobiorca. W myśl art. 87 § 4 Ordynacji podatkowej żądanie takie pod adresem sprzedawcy (usługodawcy) rodzi obowiązek wystawienia rachunku, jeżeli zostało zgłoszone do 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Podatnik nie ma bowiem obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie takie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli natomiast udostępniający lokal jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), to jest zobowiązany wystawić fakturę VAT.
Udostępniającemu odpłatnie lokal, który przyjmuje czynsz, ale odmawia wydania rachunku lub faktury być może warto zwrócić uwagę na treść art. 62 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, zgodnie z którym, kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku za wykonanie świadczenia, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.
Polecamy także następujące odpowiedzi serwisu e-pranik.pl:
Piotr Geliński
Doradca podatkowy
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?