Udział organu administracji w podziale sumy

Odpowiedź prawnika: Udział organu administracji w podziale sumy

Zgodnie z art. 773 § 1 zd. 1 kpc W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej co do tej samej rzeczy lub prawa majątkowego, administracyjny organ egzekucyjny i komornik wstrzymują czynności egzekucyjne na wniosek wierzyciela, dłużnika lub z urzędu i przekazują akta egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej sądowi rejonowemu, w którego okręgu wszczęto egzekucję, w celu rozstrzygnięcia, który organ egzekucyjny - sądowy czy administracyjny - ma dalej prowadzić łącznie egzekucje w trybie właściwym dla danego organu.

Naszym zdaniem z powyższego przepisu wynika, iż zbieg jest możliwy także w trakcie trwania egzekucji, be zwzględu na to, czy pierwsza była administracyjna czy sądowa. Innymi słowy, kiedy organ podatkowy kieruje egzekucję do nieruchomości już w trakcie prowadzenia jej przez komornika sądowego, to też mamy do czynienia ze zbiegiem. Nie jest konieczny sądowy tytuł wykonawczy. Naczelnik przekazuje sądowi akta sprawy, w tym wystawiony przez siebie tytuł i jeśli sąd postanowi, iż egzekucję prowadzić ma dalej komornik sądowy, to ten tytuł jest podstawą.

W razie zbiegu i dalszego prowadzenia egzekucji np. przez komornika sądowego, naczelnik US jest więc wierzycielem egzekwującym i jako taki bierze udział w podziale sumy. 

Zgodnie z art. 954 kodeksu postępowania cywilnego obwieszczenie o licytacji doręcza się:

• uczestnikom postępowania, 

• organowi gminy, urzędowi skarbowemu miejsca położenia nieruchomości oraz organom ubezpieczeń społecznych z wezwaniem, aby najpóźniej w terminie licytacji zgłosiły zestawienie podatków i innych danin publicznych, należnych do dnia licytacji. 

Zgodnie z orzeczeniem SN z dnia 11 lutego 2000 r., III CKN 731/99, wierzyciele wymienieni w art. 954 pkt 2 k.p.c., którzy złożyli zestawienie wierzytelności publicznoprawnych, mają obowiązek przed prawomocnym przysądzeniem własności złożyć również tytuły wykonawcze (red: wystawione przez siebie) pod rygorem utraty uczestnictwa w podziale sumy uzyskanej z egzekucji.

Z kolei zgodnie z art. 1036 kpc w podziale oprócz wierzyciela egzekwującego uczestniczą: wierzyciele składający tytuł wykonawczy z dowodem doręczenia dłużnikowi wezwania do zapłaty oraz wierzyciele, którzy uzyskali zabezpieczenie powództwa, jeżeli zgłosili się najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości, osoby, które przed zajęciem nieruchomości nabyły na niej prawa stwierdzone w opisie i oszacowaniu lub zgłoszone i udowodnione najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu, pracownicy co do stwierdzonych dokumentem należności za pracę, jeżeli zgłosili swe roszczenia przed sporządzeniem planu podziału.

Oba przepisy nie są ze sobą sprzeczne i z punktu widzenia możliwości udziału w planie podziału znaczenie ma art. 1036 kpc. Innymi słowy, jak Pan napisał art. 954 KPC nie poszerza kręgu osób uprawnionych wymienionych w art. 1036 KPC.

Nie jest jednak prawdą, iż art. 1036 kpc wymaga od naczelnika US przedłożenia sądowego tytułu wykonawczego. Zgodnie z orzeczeniem SN z 22 stycznia 2003 r., IV CKN 1683/00, wierzyciel dochodzący zaspokojenia wierzytelności podatkowej, będący jednocześnie organem egzekucyjnym, może uczestniczyć w podziale sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości, na podstawie tytułu wykonawczego przez siebie wystawionego, bez potrzeby nadania mu sądowej klauzuli wykonalności.