Wierzyciel alimentacyjny

Odpowiedź prawnika: Wierzyciel alimentacyjny

Należy wyjaśnić, jakie podmioty są stronami stosunku alimentacyjnego. Zgodnie z art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Art. 133. § 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Z brzmienia przepisu jednoznacznie wynika, że zobowiązanymi do alimentacji są rodzice, zaś uprawnionym z tego stosunku jest dziecko. „Osoba uprawniona” i „osoba zobowiązana” nazywane tak przez kodeks rodzinny i opiekuńczy w stosunku alimentacyjnym z chwilą określenia świadczenia alimentacyjnego w formie pieniężnej, stają się wierzycielem   uprawnionym do egzekwowania tego świadczenia i dłużnikiem - obowiązanym to świadczenie spełnić¹. Wierzycielem ze stosunku alimentacyjnego jest więc dziecko. Określenie zatem w wyroku zasądzającym alimenty, że spełnienie świadczenia pieniężnego ma nastąpić do rąk wskazanego w wyroku przedstawiciela ustawowego (przeważnie jednego z rodziców), nie czyni tego rodzica wierzycielem, lecz jest jedynie ustaleniem osoby uprawnionej do odbioru świadczenia w imieniu dziecka. Powodem w sprawie zasądzenia alimentów jest również tylko dziecko. Uprawnioną do żądania świadczeń alimentacyjnych jest wyłącznie osoba, której potrzeby mają być zaspokojone za pomocą tych świadczeń. W związku z tym w procesie o alimenty wyłącznie ona jest powodem, niezależnie od tego, kto w jej interesie wystąpił z powództwem. Według przyjętego bowiem w kodeksie rozwiązania powodem jest osoba, na rzecz której ma nastąpić rozpoznanie sprawy i urzeczywistnienie prawa. Stąd stronami nie są przedstawiciele ustawowi stron, powołani do ich reprezentowania w postępowaniu, a w szczególności w procesie o alimenty dla dziecka stroną powodową - przykładowo rzecz biorąc - nie jest matka, ale dziecko, matka zaś występuje jako jego przedstawiciel ustawowy².