Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Kwestia egzekucji z udziałów spółki z o.o. znalazła swoje uregulowanie w art. 909-912 kodeksu postępowania cywilnego, jako jeden z przykładów egzekucji z innych praw majątkowych. Do wyceny wartości zajętych udziałów zastosowanie znajdzie art. 910 [4] kpc:
Art. 910[4]. § 1. Do oszacowania zajętego prawa komornik powołuje biegłego.
§ 2. Wycena biegłego nie jest potrzebna, jeżeli strony zgodnie ustaliły wartość zajętego prawa albo jeżeli w okresie trzech miesięcy przed dokonaniem zajęcia zajęte prawo było oszacowane dla celów obrotu rynkowego lub w drodze umowy ustalono jego wartość dla potrzeb takiego obrotu.
§ 3. W przypadkach wskazanych w § 2 za wartość prawa przyjmuje się wartość prawa ustaloną zgodnie przez strony albo we wcześniejszej umowie lub oszacowaniu.
Wobec tego, że prawa majątkowe z reguły mają zmienną wartość, uzależnioną od wielu czynników, uwzględnienie których nierzadko jest możliwe tylko przez osoby mające wiadomości specjalne, ustawodawca jako zasadę przyjął, że do oszacowania zajętego prawa należy powołać biegłego. Z obowiązku tego komornik jest zwolniony w trzech sytuacjach, a mianowicie, gdy:
-
strony zgodnie ustaliły wartość zajętego prawa,
-
w okresie trzech miesięcy przed dokonaniem zajęcia zajęte prawo było oszacowane dla celów obrotu rynkowego,
-
wartość zajętego prawa - na potrzeby obrotu gospodarczego - została ustalona w umowie.
Powołanie biegłego przez komornika odbywa się na podstawie art. 813 kpc:
Art. 813. § 1. W wypadkach wymagających zasięgnięcia opinii biegłego, komornik zwróci się o wydanie opinii do jednego lub kilku stałych biegłych sądowych. Jeżeli wśród stałych biegłych sądowych nie ma biegłego wymaganej specjalności, komornik zwróci się do sądu o wyznaczenie biegłego i odebranie od niego przyrzeczenia.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio, gdy wezwany przez komornika stały biegły sądowy został wyłączony lub nie przyjął nałożonego na niego obowiązku z przyczyn wskazanych w art. 280, a nie ma innego biegłego tej specjalności wśród stałych biegłych sądowych
Z powyższego wynika więc, że w zasadzie nie może Pan samodzielnie zlecić wyceny udziałów w spółce z o.o. Strony (wierzyciel i dłużnik) mogą jednak dokonać zgodnego ustalenia wartości zajętego prawa, co bez wątpliwości służy interesowi obu stron. Wierzyciel uniknie w ten sposób konieczności wpłacenia zaliczki na pokrycie należności biegłego (art. 39 i 40 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji), a dłużnik obciążenia go w ostateczności tym kosztem (art. 770 kpc).