Wyeliminowanie ostatecznej decyzji z obrotu

Odpowiedź prawnika: Wyeliminowanie ostatecznej decyzji z obrotu

Z zadanego pytania wnioskujemy, że dana decyzja jest ostateczna, a zatem nie może być zaskarżana w „zwykłym trybie". Kodeks postępowania administracyjnego przewiduje możliwość wzruszania takich decyzji w kilku trybach, przy czym zastosowanie każdego z nich jest uzależnione od tego, czy zostały spełnione warunki umożliwiające zmianę decyzji w danym trybie. Tak więc, w celu wzruszenia decyzji ostatecznej należy wziąć pod uwagę następujące ścieżki: wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji, uchylenie w trybie art. 154 kpa, na podstawie  art. 155 kpa lub na zasadzie art. 161 kpa.
Pierwsze dwa sposoby zmiany ostatecznej decyzji i warunki jakie muszą wystąpić, by móc domagać się takiej zmiany zostały szczegółowo omówione w poradach: Kiedy można żądać wznowienia postępowania administracyjnego? oraz   Stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej

Natomiast art. 154 kpa dotyczy uchylenia bądź zmiany decyzji, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa. Taka decyzja może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.

Z kolei art. 155 kpa dotyczy decyzji, na mocy której strona nabyła prawo. Taka decyzja może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.

Art. 161 kpa dotyczy każdej decyzji ostatecznej. Stosownie do tego przepisu, minister może uchylić lub zmienić w niezbędnym zakresie każdą decyzję ostateczną, jeżeli w inny sposób nie można usunąć stanu zagrażającego życiu lub zdrowiu ludzkiemu albo zapobiec poważnym szkodom dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów Państwa.
Należy równie nadmienić, że przepisy materialne regulujące daną dziedzinę prawa administracyjnego mogą wprowadzać modyfikacje i odstępstwa od wyżej wymienionych ogólnych zasad postępowania administracyjnego lub wprowadzać dodatkowe tryby zmiany decyzji.