Wymiana dowodu osobistego po zawarciu małżeństwa

Odpowiedź prawnika: Wymiana dowodu osobistego po zawarciu małżeństwa

Na podstawie art. 40 ust. 1. pkt 1. ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych posiadacz dowodu osobistego ma obowiązek wymienić ten dokument w razie zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym (między innymi jest to nazwisko danej osoby). W razie zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, należy wystąpić o jego wymianę w terminie do 14 dni od dnia doręczenia dokumentu stwierdzającego zmianę (to znaczy od dnia doręczenia aktu zawarcia małżeństwa z uwzględnieniem nowego nazwiska). Dowód osobisty wydaje właściwy organ gminy. W rozumieniu ustawy organem gminy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Właściwość miejscową organu, ustala się według miejsca pobytu stałego osoby ubiegającej się o wydanie dowodu osobistego. Ponieważ dana osoba jest zobowiązana do zameldowania w miejscowości, gdzie znajduje się miejsce jej stałego pobytu (można mieć tylko jedno miejsce stałego pobytu), to urzędy określają swą właściwość właśnie na podstawie zameldowania.

Kwestie trybu postępowania w sprawach dowodów osobistych reguluje szczegółowo Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 listopada 2000 r. w sprawie wzoru dowodu osobistego oraz trybu postępowania w sprawach wydawania dowodów osobistych, ich wymiany, zwrotu lub utraty. Regulacje te obowiązują do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2010 r. Jak stanowi § 1 ust. 1. tego rozporządzenia: Złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego, wymaga osobistego stawiennictwa wnioskodawcy. Jak jednak dalej wskazuje § 1 ust. 2a, wniosek można składać za pośrednictwem organu gminy właściwego ze względu na miejsce pobytu czasowego wnioskodawcy, jeżeli jego złożenie we właściwym organie gminy nie jest możliwe. Organ gminy, o którym mowa powyżej, przekazuje wniosek do organu gminy właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego wnioskodawcy, a w przypadku braku takiego miejsca - do ostatniego miejsca jego pobytu stałego. W każdym jednak przypadku, wniosek wypełnia i podpisuje osoba ubiegająca się o wydanie dowodu osobistego.

Inaczej jest jednak z odbiorem dowodu osobistego, przewidziano bowiem bezwzględny obowiązek osobistego odebrania tego dokumentu. Co do możliwości ustanowienia pełnomocnika, to strona może działać w postępowaniu administracyjnym przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Ponieważ ustawodawca wyraźnie przewidział konieczność osobistego działania przy odbiorze dowodu osobistego, to ustanowienie pełnomocnika do tej czynności nie będzie możliwe.