Wypłata odszkodowania a brak wyroku karnego
Pytanie:
"Umorzono postępowanie karne o zniszczenie mienia wobec braku wniosku o ściganie od osoby uprawnionej. Jednakże po pół roku od umorzenia osoba teoretycznie uprawniona zwróciła się do ubezpieczyciela o odszkodowanie za zniszczone mienie, które otrzymała. Teraz ubezpieczyciel zwrócił się do osoby podejrzanej w postępowaniu przygotowawczym o zwrot tej sumy odszkodowania. Na jakiej podstawie ubezpieczyciel zwraca się o zwrot tego odszkodowania skoro postępowanie karne zostało umorzone? Czy ma takie prawo? Czy istnieje możliwość obrony przed takim wezwaniem do zapłaty, skoro umorzono postępowanie?"
Odpowiedź prawnika: Wypłata odszkodowania a brak wyroku karnego
Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.
Zgodnie z art. 828 kodeksu cywilnego, jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.
Jak wynika z w/w przepisu, odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczenia jest odpowiedzialnością cywilnoprawną - nie zaś karną, a w związku z tym, fakt, iż postępowanie karne nie zostało wszczęte, albo zostało umorzone nie wyłącza prawa do żądania odszkodowania na drodze cywilnej. Są to dwa różnie instrumenty prawne.
W opisanej sytuacji poszkodowany skorzystał z prawa naprawienia szkody na podstawie umowy ubezpieczenia (na drodze cywilnoprawnej). Zakład ubezpieczeniowy uznał żądanie pokrzywdzonego i wypłacił odszkodowania. Na podstawie w/w przepisu zakład ubezpieczeniowy ma prawo żądać zwrotu wypłaconej kwoty odszkodowania od osoby, która wyrządziła szkodę. Zakład ubezpieczeniowy sam ustala osobę sprawcy, a w związku z tym ustalono, że Pan jest sprawcą czyny wyrządzającego szkodę ubezpieczonemu. Jeżeli nie jest Pan odpowiedzialny za szkodę, to będzie Pan musiał to wykazać w postępowaniu cywilnym wszczętym przeciwko Panu przez zakład ubezpieczeniowy. Ma Pan również prawo bronić swoich praw przed wszczęciem postępowania sądowego, poprzez pisemną odpowiedź na wezwanie do zapłaty, w której to wykaże Pan, że nie jest odpowiedzialny za powstałą szkodę.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?