Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zgodnie z art. 46 k.k. w razie skazania za przestępstwo spowodowania śmierci, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub przestępstwo przeciwko środowisku, mieniu lub obrotowi gospodarczemu, sąd na wniosek uprawnionego podmiotu orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części. Zamiast obowiązku naprawienia szkody sąd może orzec na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w celu zadośćuczynienia za ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała, rozstrój zdrowia, a także za doznaną krzywdę. Zgodnie z art. 48 k.k. maksymalna wysokość nawiązki wynosi 100 000 zł. przed nowelizacją z 16 maja 2005 r. wysokość jednej nawiązki nie mogła przekraczać dziesięciokrotności najniższego miesięcznego wynagrodzenia w czasie orzekania w pierwszej instancji.
W przypadku zmiany przepisów ustawy znajdują zastosowanie przepisy intertemporalne. Zgodnie z art. 4 k.k. jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Ustawą względniejszą dla sprawcy jest ta ustawa, która stwarza dla sprawcy w konkretnej sprawie możliwość korzystniejszej dla niego oceny prawnokarnej czynu.
Jeżeli sąd zdecyduje się orzec zamiast obowiązku naprawienia szkody nawiązkę to ustalając jej wysokość będzie kierował się dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 i 54. Uwzględniać więc będzie m.in. sposób zachowania, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, motywację sprawcy, a także właściwości, warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i po jego popełnieniu. W przypadku orzekania o wysokości nawiązki sąd dokona wymiaru tego środka karnego uwzględniając korzystniejsze dla sprawcy granice wysokości nawiązki, górna granica wymiaru nawiązki wynosić więc będzie dziesięciokrotne najniższe miesięczne wynagrodzenie w czasie orzekania w pierwszej instancji, jest to bowiem przepis względniejszy dla sprawcy.