Wznowienie postępowania - prawomocny mandat

Odpowiedź prawnika: Wznowienie postępowania - prawomocny mandat

Do wznowienia postępowania prawomocnie zakończonego w trybie przepisów kodeksu stosuje się odpowiednio przepisy art. 540-542, 544 § 2 i 3 oraz art. 545-548 Kodeksu postępowania karnego.
Stosownie do art. 544 kpk, w kwestii wznowienia postępowania orzeka sąd okręgowy, zaś w kwestii wznowienia postępowania zakończonego orzeczeniem sądu okręgowego - sąd apelacyjny. Sąd orzeka w składzie trzech sędziów. 

Wnosząc o wznowienie postęowania, należy się powołać na przyczyne wznowienia wskazaną w przepisach kpk. Stosownie do art. 540 kpk, postępowanie sądowe zakończone prawomocnym orzeczeniem wznawia się, jeżeli:

1. w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa, a istnieje uzasadniona podstawa do przyjęcia, że mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia,
2. po wydaniu orzeczenia ujawnią się nowe fakty lub dowody nie znane przedtem sądowi, wskazujące na to, że:

• skazany nie popełnił czynu albo czyn jego nie stanowił przestępstwa lub nie podlegał karze,

• skazano go za przestępstwo zagrożone karą surowszą albo nie uwzględniono okoliczności zobowiązujących do nadzwyczajnego złagodzenia kary albo też błędnie przyjęto okoliczności wpływające na nadzwyczajne obostrzenie kary,

•  sąd umorzył lub warunkowo umorzył postępowanie karne błędnie przyjmując popełnienie przez oskarżonego zarzucanego mu czynu.

Ponadto postępowanie wznawia się na korzyść oskarżonego, jeżeli w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stracił moc lub uległ zmianie przepis prawny będący podstawą skazania lub warunkowego umorzenia.

Stosownie do art. 101 kodeksu w sprawach o wykroczenia, prawomocny mandat karny podlega uchyleniu, jeżeli grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie. Uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w zawitym terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu lub z urzędu. Uprawniony do uchylenia prawomocnego mandatu karnego jest sąd właściwy do rozpoznania sprawy, na którego obszarze działania została nałożona grzywna.

W przedmiocie uchylenia mandatu karnego sąd orzeka na posiedzeniu. W posiedzeniu ma prawo uczestniczyć ukarany, organ, który lub którego funkcjonariusz nałożył grzywnę w drodze mandatu, albo przedstawiciel tego organu oraz ujawniony pokrzywdzony. Przed wydaniem postanowienia sąd może zarządzić stosowne czynności w celu sprawdzenia podstaw do uchylenia mandatu karnego.

Wskazać należy również, że zgodnie z jednym z poglądów SN wyrażonym w orzeczeniu z dnia 30 września 2003 r., (sygn. Akt I KZP 25/2003 OSNKW 2003, z. 9-10, poz. 81): "nie jest dopuszczalne wznowienie postępowania mandatowego ani postępowania przeprowadzonego na podstawie wskazanego wyżej art. 101 i zakończonego wydaniem postanowienia o odmowie uchylenia mandatu karnego, ponieważ orzeczenie to nie kończy prawomocnie postępowania sądowego w rozumieniu art. 113 § 1 w zw. z art. 540 § 1 in principio k.p.k."  Wskazać należy również, że orzeczenia SN, którymi wprawdzie kierują się sądy wydają orzeczenia w sprawach nie są  jednak powszechnie obowiązującym prawem i obowiązują  w danej sprawie, a więc nie można z góry z całą pewnością wykluczyć, że w danej indywidualnej sprawie sąd nie orzeknie inaczej.