Zadatek a odszkodowanie

Pytanie:

"W umowie przedwstępnej kupna mieszkania zawarłem paragraf, że w przypadku odstąpienia od transakcji strony poddają się rygorom art. 394 KC, o treści którego zostały pouczone. Czy w takim przypadku zadatek ma znaczenie odszkodowania i sprzedający w przypadku mojego odstąpienia od wykonania umowy nie może żądać większego odszkodowania niż zadatek choćby poniósł większe straty? Jeśli nie, to jakie zapisy powinny się znaleźć w umowie, aby zadatek miał znaczenie odszkodowania (kary umownej). "

Odpowiedź prawnika: Zadatek a odszkodowanie

Zgodnie z art. 394, w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Strony nie musiały więc zawierać w umowie postanowienia o stosowaniu tego przepisu, gdyż jego zastosowanie wynika z ogólnych zasad prawa cywilnego, które stosuje się do wszelkich umów, jeżeli co innego z umów tych nie wynika. Skutki zadatku mogą być określone w różny sposób. Obecnie, w kodeksie cywilnym, danie zadatku ma tylko ten skutek, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. W kodeksie zobowiązań, funkcje zadatku łączono z funkcją odszkodowawczą (at. 74 k. z. stanowił, że zadatek...zastępuje odszkodowanie). Obecnie, pierwszorzędne znaczenie mają postanowienia umowy. Aby nadać typowo odszkodowawczy charakter zadatkowi tak, aby w przypadku niewykonania umowy przez jedną ze stron obowiązek odszkodowawczy ograniczyć tylko do utraty danego zadatku, należy postanowienie takie zawrzeć bezpośrednio w umowie. Jeżeli takiego zastrzeżenia w umowie nie zawarto, zadatek bedzie pełnił tylko funkcje określoną w art. 394, co nie wyłącza możliwości domagania się odszkodowania. Należy zaznaczyć, że możliwość ustanowienia kary umownej przysługuje tylko w przypadku zobowiązania niepieniężnego. W analizowanym przypadku zobowiązanie ma charakter niepieniężny, gdyż dotyczy zawarcia umowy przyrzeczonej. Możliwość zawarcia w umowie postanowień o ustanowieniu kary umownej jest niezależna od postanowień dotyczących zadatku. Podsumowując, zadatek będzie miał znaczenie odszkodowania wówczas, gdy strony wyraźnie ten skutek zaznaczą w umowie.


Michał Włodarczyk

Radca prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika