Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zgodnie z Art. 778 kodeksu postępowania cywilnego: Do egzekucji ze wspólnego majątku wspólników spółki prawa cywilnego konieczny jest tytuł egzekucyjny wydany przeciwko wszystkim wspólnikom.
Zasada ta działa także w odwrotną stronę, a mianowicie, tytuł egzekucyjny wydany przeciwko spółce cywilnej, nie stanowi podstawy dla nadania klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi tej spółki (nie uzasadnia egzekucji z jego majątku osobistego, a jedynie z majątku objętego wspólnością wspólników spółki cywilnej) - tak stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 7 lipca 1993 r., III CZP 87/93, OSP 1994, nr 11, poz. 204).
Więcej na temat odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej w opini prawnej: Zasady odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej.
Pewne uprawnienia wierzyciela osobistego do zaspokojenia się z majątku wspólnego wspólników wynikają z art. 870 kodeksu cywilnego, ale wymaga to rozwiązania spółki (co jak zakładamy tu nie nastąpiło).
Postępowanie komornika jest tym bardziej nieprawidłowe, że w trakcie trwania spółki cywilnej pomiędzy wspólnikami istnieje tzw. współwłasność (wspólność) łączna, tzn. bezudziałowa (nie można w czasie jej istnienia wyróżniać w niej udziałów, tak jak w zwyczajnej współwłasności ułamkowej). Komornik nie mógł zatem prowadzić egzekucji w stosunku do udziału wspólnika w majątku wspólnym gdyż udział ten po prostu (do czasu, aż spółka zostanie rozwiązana) nie istnieje z punktu widzenia prawa.
Trudno znaleźć jakiekolwiek uzasadnienie dla takiego postępowania komornika (chyba że są takie okoliczności istotne dla sprawy, o których nie wiemy, np.: że spółka została w między czasie rozwiązana), poza tym, iż może ono być niezgodne z prawem (co jednak może stwierdzić jedynie sąd w ramach postępowania wszczętego na podstawie skargi na czynności komornicze).
Jeśli chodzi o spółkę jawną, to różni się ona istotnie od spółki cywilnej, gdyż jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej (spółka cywilna to tylko umowa cywilnoprawna), stąd nie ma podstaw do rozciągania zasad dotyczących spółki cywilnej (pamiętając o powyższych uwagach na temat odpowiedzialności wspólników), na spółkę jawną. Zasady odpowiedzialności spółki i wspólników spółki jawnej określa art. 31 kodeksu spółek handlowych.