Zajęcie rachunku spółki cywilnej-kolizja przepisów

Pytanie:

"Komornik zajął rachunek spółki cywilnej, na podstawie tytułu wystawionego przez osobistego wierzyciela wspólnika posiadającego 10 % udziału w zyskach. Wniesiono sprawę do sadu powołując się na art. 863 kc i 870 kc. Sąd oddalił powództwo uzasadniając ze zajęcie nastąpiło na podst. art. 891 par. 1 kpc oraz że argument naruszenia art. 863 kc jest nie trafiony, bo egzekucja nie była prowadzona z udziału w spółce, ani z majątku spółki, którego dotyczyłaby współwłasność łączna wspólników. Sąd przytacza art. 51 Prawa Bankowego, twierdząc, że każdy ze współposiadaczy rachunku może samodzielnie dysponować zgromadzonymi środkami, co oznacza iż rachunek wspólny ma charakter rachunku rozłącznego i te przepisy mają charakter lex specialis w stosunku do innych przepisów regulujących spółkę cywilną. Sąd nie wziął również pod uwagę zapisów w umowie spółki dotyczących udziału w zyskach. Czy w stosunku do Śródków zgromadzonych na rachunku wspólnym wspólników spółki cywilnej nie działają przepisy art. 863 kc, art. 870 kc i art. 778 kpc, nie traktując ich jako majątek wspólny i współwłasność łączna wspólników, pozwalając tym samym na nieograniczone stosowanie art. 891.1 par. 1 i art. 51 prawa bankowego?"

Odpowiedź prawnika: Zajęcie rachunku spółki cywilnej-kolizja przepisów

Pomiędzy przytoczonymi przez Państwa przepisami kodeksu cywilnego i art. 778 kpc oraz innymi przepisami dotyczącymi egzekucji oraz przepisami prawa bankowego istnieje konflikt co do tego, które przepisy są lex specialis, tzn. czy pierwszeństwo powinno należeć do przepisów kodeksu cywilnego czy też prawa bankowego i przepisów egzekucyjnych. Niestety, kolizja ta nie została rozstrzygnięta przez ustawodawcę. Niejednolicie również kwestie te są postrzegane przez sądy. Jedne uznają, że ważniejsze i kluczowe przepisy to zapisy kodeksu cywilnego (oraz art. 778 kpc), są one przepisami prawa materialnego, reglują kwestie majątkowe spółki cywilnej i stanowią one regulację szczegółową w stosunku do proceduralnych zapisów egzekucyjnych, dotyczących ogólnie rachunków wspólnych. W konsekwencji twierdzą, że przepisy egzekucyjne dotyczące rachunków wspólnych, ze względu na szczególną regulację prawa materialnego dotyczącą majątku wspólnego spółki cywilnej, nie dotyczą rachunku wspólnego spółki cywilnej.
Inne sądy natomiast przyjmują stanowisko przeciwne, twierdząc, że przepisy egzekucyjne (procesowe) wyłączają przepisy prawa materialnego.

W praktyce, w związku z powyższymi wątpliwościami, ponieważ w wyniku skargi na czynności komornika nie przysługuje już środek odwoławczy, rozważa się możliwość złożenia powództwa o odszkodowanie od banku - za zachowanie niezgodne z umową rachunku bankowego.

Ponadto, przyjmując niekorzystną dla Państwa interpretację należy wskazać, że na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi można zająć wierzytelność z rachunku wspólnego prowadzonego dla dłużnika i osób trzecich. Dalsze czynności egzekucyjne prowadzone będą do przypadającego dłużnikowi udziału w rachunku wspólnym stosownie do treści umowy regulującej prowadzenie rachunku (a więc nie w stosunku do treści umowy spółki cywilnej  - na marginesie niniejsza regulacja może również być argumentem za tym, że przepisy te nie dotyczą rachunku wspólnego spólki cywilnej), którą dłużnik obowiązany jest przedłożyć komornikowi w terminie tygodnia od daty zajęcia. Przepisy o wyjawieniu majątku stosuje się odpowiednio. Jeżeli umowa nie określa udziału w rachunku wspólnym albo gdy dłużnik nie przedłoży umowy, domniemywa się, że udziały są równe. Po ustaleniu udziału dłużnika zwalnia się pozostałe udziały od egzekucji. W takiej sytuacji komornik mógłby prowadzić egzekucję z udziału przypadającemu danemu wspólnikowi.


Zespół prawników
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika