Zakup nieruchomości rolnej od syndyka

Odpowiedź prawnika: Zakup nieruchomości rolnej od syndyka

Co do nieruchomości rolnej pewnym ograniczeniem może być ustawowe prawo pierwokupu. Prawo upadłościowe stanowi bowiem, że nieruchomość, której dotyczy prawo pierwokupu przysługujące z mocy ustawy, podlega wyłączeniu i oddzielnej sprzedaży.

Takie prawo pierwokupu jest ustanowione w kodeksie cywilnym, który stanowi, że w razie sprzedaży przez współwłaściciela nieruchomości rolnej udziału we współwłasności lub części tego udziału pozostałym współwłaścicielom przysługuje prawo pierwokupu, jeżeli prowadzą gospodarstwo rolne na gruncie wspólnym. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy współwłaściciel prowadzący jednocześnie gospodarstwo rolne sprzedaje swój udział we współwłasności wraz z tym gospodarstwem albo gdy nabywcą jest inny współwłaściciel lub osoba, która dziedziczyłaby gospodarstwo po sprzedawcy. Uregulowanie to dotyczy jednak tylko sprzedaży współwłasności.

Pewne uregulowania w tej mierze zawiera również ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Stanowi ona, że w przypadku sprzedaży nieruchomości rolnej przez osobę fizyczną lub osobę prawną inną niż Agencja, prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy jej dzierżawcy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. umowa dzierżawy została zawarta w formie pisemnej i ma datę pewną oraz była wykonywana co najmniej 3 lata, licząc od tej daty;
2. nabywana nieruchomość wchodzi w skład gospodarstwa rodzinnego dzierżawcy lub jest dzierżawiona przez spółdzielnie produkcji rolnej.

W przypadku braku uprawnionego do pierwokupu, o którym mowa wyżej, albo niewykonania przez niego tego prawa, prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy Agencji, działającej na rzecz Skarbu Państwa. Jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży, Agencja, działająca na rzecz Skarbu Państwa, może złożyć oświadczenie o nabyciu tej nieruchomości za zapłatą równowartości pieniężnej.

Z powyższego wynika, że pomimo pewnych ograniczeń wynikających głównie z prawa pierwokupu nie jest zabroniona sprzedaż nieruchomości rolnej na rzecz osoby nie będącej rolnikiem w postępowaniu upadłościowym. Warunkiem będzie nieskorzystanie z prawa pierwokupu przez podmiot uprawniony.