Założenie księgi wieczystej a konsekwencje braku jej założenia

Odpowiedź prawnika: Założenie księgi wieczystej a konsekwencje braku jej założenia

Aby założyć księgę wieczystą, należy złożyć odpowiedni wniosek. Sądy bowiem nie są obowiązane do zakładania ksiąg wieczystych dla każdej nieruchomości. Art. 35 ustawy
o księgach wieczystych i hipotece nakłada natomiast na właściciela nieruchomości obowiązek
założenia księgi wieczystej. Jeżeli osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa
własności w księdze wieczystej, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek
niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1, bądź na skutek opieszałości w jego
wykonaniu. Zaniechanie wystąpienia z takim wnioskiem może grozić również nałożeniem
grzywny przez sąd.
Księgę wieczystą zakłada się poprzez złożenie odpowiedniego wniosku do sądu rejonowego
właściwego ze względu na położenie nieruchomości, dla której ma zostać założona księga
wieczysta.

Zgodnie z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie prowadzenia ksiąg
wieczystych i zbiorów dokumentów założenie księgi wieczystej dla nieruchomości dokonywane
jest na podstawie wniosku zawierającego w szczególności:

1. oznaczenie nieruchomości, miejsca jej położenia, obszaru oraz sposobu korzystania z nieruchomości,

2. wymienienie wszystkich uprawnionych, na których rzecz własność ma być wpisana. W przypadku osób fizycznych - przez wskazanie imienia (imion), nazwiska oraz imienia ojca i matki,

3. powołanie tytułu własności nieruchomości,

4. wyszczególnienie obciążających nieruchomość ograniczonych praw rzeczowych lub
ograniczeń w jej rozporządzaniu albo oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu
takich praw lub ograniczeń.

Jeżeli nieruchomość była już wpisana do księgi wieczystej, a księga ta zaginęła lub uległa
zniszczeniu, we wniosku powinien być wskazany numer tej księgi. Jeżeli dla nieruchomości był
prowadzony zbiór dokumentów, wniosek powinien zawierać wskazanie numeru tego zbioru. Jeżeli
nieruchomość nie miała księgi wieczystej ani zbioru dokumentów, wniosek powinien zawierać
odpowiednie oświadczenie w tej sprawie.

Do wniosku powinny być dołączone dokumenty stwierdzające nabycie własności nieruchomości
określonej we wniosku (akt notarialny) oraz dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia
nieruchomości. Dla nieruchomości gruntowych i budynkowych są to co do zasady: wyrys z mapy
ewidencyjnej gruntów oraz wypis z rejestru gruntów, zaopatrzone w klauzulę stwierdzającą,
że są przeznaczone do dokonywania wpisów w księgach wieczystych. Wypisy i wyrysy stanowią
pełny rodzaj informacji i dotyczą właściciela i przedmiotu własności, odpowiednio władającego.
Wypisy i wyrysy z ewidencji gruntów i budynków, ze względu na treść oraz sposób wydania,
należy uznać jako zaświadczenia. Zgodnie z art. 217 § 2 kodeksu postępowania
administracyjnego, zaświadczenie wydaje na żądanie organ administracji, a jego treścią jest
urzędowe potwierdzenie określonych faktów lub stanu prawnego. Właściwym do wydania wypisu
i wyrysu (lub osobno wypisu lub wyrysu) jest organ prowadzący ewidencję, a nie wykonawcy prac
geodezyjnych. Tak więc, należy złożyć odpowiedni wniosek w starostwie powiatowym
właściwym dla położonej nieruchomości.