Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu

Odpowiedź prawnika: Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu

Prawo do wypowiedzenia się jest jednym ze sposobów realizacji zasady czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym. Jeżeli organ narusza tą zasadę, to naraża się na  to, że wydana decyzja  zostanie uchylona w postępowaniu odwoławczym i np. przekazana do ponownego rozpatrzenia – z powodu naruszenia podstawowych zasad postępowania. Naruszenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu może również uzasadniać wznowienie postępowania, jeżeli zostanie wykazane, że strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu. Ponadto, zgodnie z orzecznictwem, dowód, co do którego strona nie miała możliwości wypowiedzenia się, nie ma jakiejkolwiek mocy dowodowej (tak: NSA OZ w Krakowie z 15 grudnia 1987 r., SA/Kr 1079/87). 

Materiał zgromadzony w sprawie będzie podstawą do wydania decyzji, tak więc prawo do wypowiedzenia się jest szczególnym uprawnieniem strony. Jeżeli strona nie zgadza się z zebranym materiałem dowodowym, kwestionuje go, warto się wypowiedzieć, bowiem daje to dodatkową możliwość wyrażenia własnego zdania i zwrócenia uwagi na istotne kwestie. Wypowiedzieć można się np. na piśmie. Poprzez brak wypowiedzenia się strona nie traci możliwości odwoływania się, ani kwestionowania zebranego materiału dowodowego na etapie późniejszym. Zgodnie z zasadami kodeksu postępowania administracyjnego, strona może odwołać się od decyzji, a z odwołania ma tylko wynikać, że  nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. (Należy pamiętać jednak, że przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania).