Zawarcie umowy o wolontariat z pracownikiem

Odpowiedź prawnika: Zawarcie umowy o wolontariat z pracownikiem

Zgodnie z przepisami ustawy o działalności pożytku publicznego wolontariusze mogą wykonywać, świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy, na rzecz: 

1. organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 w zakresie ich działalności statutowej, w szczególności w zakresie działalności pożytku publicznego, 
2. organów administracji publicznej, z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej, 
3. jednostek organizacyjnych podległych organom administracji publicznej lub nadzorowanych przez te organy, z wyłączeniem prowadzonej przez te jednostki działalności gospodarczej 

Organizacjami pozarządowymi, o których mowa w pkt. 1 są niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia. 

Przepisy dotyczące stowarzyszeń, wolontariatu i prawa pracy nie przewidują zakazu zawierania z pracownikiem umowy o wolontariat. Teoretycznie jest to więc jak najbardziej możliwe. Jednak nie można zupełnie wykluczyć prób podważania tego stosunku prawnego np. przez ZUS bądź Państwową Inspekcję Pracy. Organy te mogą bowiem twierdzić, iż zawarcie umowy o wolontariat z pracownikiem jest w danych okolicznościach próbą obejścia przepisów prawa pracy czy ubezpieczeń społecznych. Naszym zdaniem nie oznacza to, że pracownik stowarzyszenia w ogóle nie może być w nim wolontariuszem, pod warunkiem, że strony nie mają na celu obejścia przepisów. Należy mieć na uwadze, że stosunek ten nie powinien być oparty na podporządkowaniu, gdyż jest to cecha stosunku pracy. W miarę możliwości również pracownik powinien wykonywać inne zadania w ramach stosunku pracy, a inne w ramach wolontariatu.