Zawieszenie i zmniejszenie emerytury

Odpowiedź prawnika: Zawieszenie i zmniejszenie emerytury

Z opisu stanu faktycznego wnioskujemy, iż jest Pan emerytem i pobiera Pan emeryturę. Świadczenia te regulowane są ustawą o emeryturach i rentach z FUS. Znajdują się tam także przepisy dotyczące zawieszania lub zmniejszania świadczeń. Pana sytuację reguluje wprost właściwie jeden przepis. Tak więc prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenie to ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, czyli zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności. Wynika z tego, iż spełnia Pan pierwszą przesłankę do tego, aby Pana emerytura mogła ulec zmniejszeniu bądź zawieszeniu. Tak więc sam fakt zmniejszenia Pana emerytury jest zgodny z literalnym brzmieniem przepisu. Pozostaje nam jeszcze ustalić, czy dochód jaki Pan uzyskuje uzasadnia takie zmniejszenie i jeżeli tak to o ile. Artykuł 104 ustęp 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi wprost, iż dla emerytów i rencistów prowadzących pozarolniczą działalność za przychód przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Tak więc są to przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy. Podsumowując, na zmniejszenie wysokości emerytury wpływa przychód w wysokości przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia. Wysokość tego zmniejszenia uzależniona jest od kwoty osiąganego przychodu. Określone zostały maksymalne kwoty zmniejszeń. Kwoty maksymalnych zmniejszeń zostały ustalone w następujących wysokościach: · 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. - dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, · 18% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r.

- dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, · 20,4% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, a następnie podwyższane są w kolejnych terminach waloryzacji. Świadczenie podlega zmniejszeniu o kwotę maksymalnego zmniejszenia wyłącznie wówczas, gdy przychód osiągnięty przez emeryta lub rencistę, przekraczający 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jest wyższy od kwoty maksymalnego zmniejszenia. Jeżeli natomiast przychód osiągnięty przez świadczeniobiorcę przekracza dopuszczalną kwotę przychodu obliczoną wskaźnikiem 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia o kwotę niższą od kwoty maksymalnego zmniejszenia, to wysokość świadczenia ulega zmniejszeniu o faktyczną kwotę przekroczenia. Osiąganie przychodu w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia powoduje zawieszenie prawa do emerytury. Kwoty maksymalnego zmniejszenia, podwyższane poprzez zastosowanie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w kolejnych terminach waloryzacji, wynoszą: · dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy - 382,36 zł od 1 marca 2003 r. oraz 389,24 zł od 1 marca 2004 r., · dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy - 286,79 zł od 1 marca 2003 r. oraz 291,95 zł od 1 marca 2004 r., · dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba - 325,02 zł od 1 marca 2003 r. oraz 330,87 zł od 1 marca 2004 r. Emeryt lub rencista zobowiązany jest zawiadomić organ rentowy o podjęciu działalności podlegającej ubezpieczeniom społecznym i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu, a po upływie roku kalendarzowego - o wysokości tego przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym. Ostateczne rozliczenie świadczeń następuje po zakończeniu roku kalendarzowego i może przybrać formę rozliczenia miesięcznego lub rocznego, w zależności od tego, co dla świadczeniobiorcy jest korzystniejsze. Rozliczenia dokonuje się na podstawie zaświadczenia lub oświadczenia o przychodach z danego roku kalendarzowego, które rencista nadsyła do oddziału ZUS do końca lutego następnego roku. Świadczeniobiorca, który nie dopełnił obowiązku powiadomienia ZUS o osiąganiu przychodu powinien liczyć się z faktem rozliczenia jego świadczenia za okres 3 lat wstecz. Z przedstawionej przez Pana sytuacji wynika, iż jeżeli faktycznie przychód osiągnięty przez Pana (dochód zgodnie z w/w definicją) przekracza dopuszczalną kwotę przychodu obliczoną wskaźnikiem 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jednak o kwotę niższą od kwoty maksymalnego zmniejszenia, to wysokość świadczenia ulega zmniejszeniu o faktyczną kwotę przekroczenia (nie o inną). Na tej podstawie mógłby Pan odwołać się od decyzji organu rentowego. Nie możemy udzielić jednoznacznej odpowiedzi, gdyż nie znamy kwot dochodów jakie Pan uzyskuje.