Znęcanie się psychiczne nad małżonkiem
Pytanie:
"W polskim systemie prawnym istnieje bardzo rozbudowany mechanizm pomocy kobietom, które są, lub nawet rzekomo są, poddawane fizycznemu lub psychicznemu znęcaniu przez małżonka. Praktycznie każde negatywne zachowanie małżonka, które kobieta jest w stanie udowodnić jako negatywnie oddziaływujące na jej psychikę i moralność łatwo jest zakwalifikować jako psychiczne lub moralne znęcanie. Czy uniemożliwianie wszelkich kontaktów ojcu z córkami, który nie ma w żadnym stopniu ograniczonej władzy rodzicielskiej, małżeństwo wciąż formalnie istnieje, chociaż w separacji faktycznej, ponadto rozgłaszanie nieprawdziwych zarzutów w stosunku do ojca (toczą się już sprawy o pomówienie, o składanie fałszywych zeznań i zawiadomienie o nie popełnionym przestępstwie), rozłączanie połączeń telefonicznych kiedy ojciec chce porozmawiać z córkami, może uchodzić za znęcanie się psychiczne nad ojcem przez żonę i teściów. Od 4 miesięcy teściowie i żona systematycznie w ten sposób mnie upokarzają. Uważam, że ich działania mają charakter psychicznego znęcania, gdyż kocham swoje córki i nigdy z mojego powodu nie doznały żadnej krzywdy ani zaniedbania. Rozłąka wprowadziła mnie w głęboką depresję, a wszystkie próby i prośby o kontakt z córkami mam udokumentowane. Co prawda, w sądzie toczy się sprawa o ustalenie miejsca pobytu dzieci, ale procedura się przeciąga i nie zapadło jeszcze żadne rozstrzygnięcie. Czy w świetle prawa karnego istnieją przesłanki do tezy, iż teściowie z żoną czynem ciągłym znęcają się psychicznie nade mną?"
Odpowiedź prawnika: Znęcanie się psychiczne nad małżonkiem
Zgodnie z art. 207 Kodeksu karnego, kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. O znęcaniu się można mówić w przypadku, gdy sprawca zadaje pokrzywdzonemu ból fizyczny (np. przez pobicie). Znęcanie psychiczne polega z kolei na poniżaniu, ubliżaniu pokrzywdzonemu; może też polegać na niszczeniu jego rzeczy, szczególnie pamiątek rodzinnych, rzeczy osobistych itp., co powoduje cierpienie moralne u pokrzywdzonego. Przestępstwo znęcania się zachodzi przede wszystkim w przypadku częstotliwości opisanych wyżej zachowań. Wydaje się, iż opisane w pytaniu zachowania nie wypełniają znamion tego przestępstwa. Jednoznacznie stwierdzenie jest jednak uzależnione od konkretnych okoliczności faktycznych.
Należy jednak pamiętać, że, jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 kwietnia 2006 rr. (sygn. akt WA 15/2006, LexPolonica nr 1912373) „Przestępstwo określone w art. 207 § 1 kk może być popełnione umyślnie i to wyłącznie z zamiarem bezpośrednim. Przesądza o tym znamię intencjonalne „znęca się”, charakteryzujące szczególne nastawienie sprawcy. Ponieważ przestępstwo znęcania się jest z reguły zachowaniem wielodziałaniowym, złożonym zazwyczaj z wielu elementów wykonawczych naruszających różne dobra, wszystkie te pojedyncze czynności znęcania się muszą być popełnione umyślnie”. Stąd należy się liczyć z faktem, że wykazanie, iż czynności podjęte przez Pana żonę i jej matkę miały na celu znęcanie się będzie trudne. Wydaje się, że w przedstawionej sytuacji będzie wchodzić w grę raczej tzw. zamiar ewentualny, tj. zachowanie zostało podjęte bezpośrednio w celu odizolowania dzieci od ojca, a osoby podejmujące działanie liczyły się z faktem, że może to sprawić cierpienie psychiczne ojcu. Trudno więc będzie wykazać, że Pana żona i jej matka podjęły czynności bezpośrednio w celu sprawienia Panu cierpienia psychicznego.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?