Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zniesienie współwłasności odbywa się w postępowaniu nieprocesowym. Oznacza to, iż w postępowaniu nie ma stron lecz są uczestnicy postępowania, którzy są w równym stopniu zainteresowaniu rozstrzygnięciem sprawy. W przypadku konieczności ustalenia wartości nieruchomości, która podlega podziałowi w postępowaniu o zniesienie współwłasności, konieczne staje się powołanie biegłego. Dopiero ustalenie składu oraz wartości przedmiotu zniesienia współwłasności umożliwi ustalenie dopłat czy też spłat, jakie umożliwią skuteczne przeprowadzenie postępowania. Wartość rzeczy podlegających podziałowi ustalana jest na podstawie cen rynkowych z chwili zniesienia współwłasności. Jak wskazał Sąd najwyższy w orzeczeniu z dnia 12 lutego 1998 roku (I CKN 489/97) przy określaniu wartości nieruchomości dla ustalenia spłat przyjąć należy wartość realną, czyli rynkową. Ustalając ją biegły powinien się kierować cenami uzyskiwanymi przy sprzedaży podobnych nieruchomości w tej samej okolicy, zaś ewentualny brak takich transakcji w dłuższym okresie uzasadniać może nawet obniżenie ceny szacunkowej (brak popytu).
Jeśli chodzi o koszty postępowania nieprocesowego, należy w tym miejscu również odwołać się do redakcji przepisów dotyczących postępowania nieprocesowego. Jak wskazuje przepis art. 520 § 1 kpc każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Jeżeli uczestnicy postępowania są jednakowo zainteresowani rozstrzygnięciem sprawy oraz, iż w sprawie faktycznie nie ma przegranych czy wygranych a zniesienie współwłasności reguluje sytuację wszystkich uczestników – koszty postępowania, w tym i koszty powołania biegłego, uczestnicy powinni ponosić po połowie. Jedynym wyjściem z sytuacji jest ugodowe ustalenie wysokości spłaty.