Zobowiązania wymagalne

Odpowiedź prawnika: Zobowiązania wymagalne

Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie to może polegać na działaniu bądź zaniechaniu. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Jak więc wynika z powyższego, stosunek zobowiązaniowy jest stosunkiem umownym, a w związku z tym, jego wymagalność zależy od umowy stron oraz charakteru zobowiązania. Wymagalność może być natychmiastowa (np. gdy strony postanowią w umowie, że zapłata ma być dokonana jednoczenie z podpisaniem umowy), może być również wyznaczony termin do realizacji zobowiązania (np. zapłata faktury z wyznaczonym terminem wymagalności, gdy strony postanowią w umowie, że zapłata ma być dokonana w terminie 14 dni od zawarcia umowy - w tym wypadku zobowiązanie stanie się wymagalne po upływie w/w terminu). Jeżeli jednak strony nie umówią się co to terminu spełnienia zobowiązania, wówczas staje się ono wymagalne z momentem wezwania dłużnika do jego wykonania.

Orzeczenie sądu jest skutkiem niedochowania obowiązku spełnienia zobowiązania, w tym przypadku wymagalność roszczenia powstaje po uprawomocnieniu się wyroku.

Wymagalność zobowiązania nie powstaje w momencie uprawomocnienia się orzeczenia, powstaje ona w już momencie, gdy np. obie strony umowy postanowią o wymagalności zobowiązania (czy to natychmiastowej czy odroczonej) a jeżeli takiego postanowienia nie będzie - od dania wezwania dłużnika do jego spełnienia.